5 δεκεμβρίου, Σάββα ὁσίου (ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα)
Ἡ καρποφορία τῶν πιστῶν
5 Δεκ., Σάββα τοῦ ἡγιασμένου, (Γα 5,22-6,2)
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶχε κάνει ἕναν μεγάλο κόπο νὰ ἐπισκεφθεῖ τὴ Γαλατία καὶ νὰ κηρύξει στοὺς κατοίκους της τὸ Χριστό. Οἱ Γαλάτες ξεκίνησαν νομαδικῶς ἀπὸ τὴ Γαλλία τὸν Γ΄ π.Χ. αἰῶνα γιὰ τὰ Βαλκάνια, πλὴν ὅμως οἱ Βαλκάνιοι τοὺς ἀπέκρουσαν, κι ἐκεῖνοι στράφηκαν πρὸς τὴ μικρασιατικὴ χερσόνησο κι ἐγκαταστάθηκαν στὴ γύρω ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα περιοχή, ποὺ ὀνομάστηκε ἀπὸ τότε Γαλατία, καὶ ἦταν σὲ ἔκταση περίπου ὅση ἡ Ἤπειρος καὶ ἡ Θεσσαλία μαζί.
Πολλοὶ Γαλᾶτες πράγματι δέχτηκαν τὸ κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου καὶ ἀγάπησαν τὸν ἀπόστολο ποὺ τοὺς μίλησε γιὰ τὸ Χριστό. Ὅμως οἱ φανατικοὶ Ἰουδαῖοι, ποὺ δὲν εἶχαν πιστέψει στὸ Χριστό, ὅταν ἔφυγε ἀπ’ ἐκεῖ ὁ Παῦλος, πῆγαν στὴν περιοχὴ καὶ ἔλεγαν στοὺς Γαλᾶτες ὅτι δὲν φτάνει ποὺ πίστεψαν στὸ Χριστό· ἂν δὲν περιτμηθοῦν καὶ δὲν τηρήσουν τὸ νόμο τοῦ Μωϋσέως, δὲν πρόκειται νὰ σωθοῦν. Ἔλεγαν ὅτι ἡ σταύρωση καὶ ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ δὲν ἐπαρκοῦν γιὰ τὴ σωτηρία. Οἱ ἀδίστακτοι συκοφάντες εἶπαν ἀκόμη ὅτι ὁ Παῦλος δὲν ἦταν ἀληθινὸς ἀπόστολος, ὅπως ὁ Πέτρος ὁ Ἰάκωβος ὁ Ἰωάννης καὶ οἱ ἄλλοι, κλονίζοντας τὸ ἀποστολικὸ κῦρος του στὶς συνειδήσεις τῶν πιστῶν, γιὰ νὰ γίνουν πιστευτοὶ αὐτοί.
Σ’ αὐτὲς τὶς συκοφαντίες μερικοὶ πείστηκαν. Ἀλλ’ ὄχι ὅλοι. Γενικὰ ἐπεκράτησε μιὰ ἀναστάτωση. ῞Ολ’ αὐτὰ συντάραξαν τὸν ἀπόστολο Παῦλο, ὅταν τὰ ἔμαθε, καὶ γιὰ ν’ ἀποκαταστήσει τὸ ἀποστολικὸ κῦρος του, τοὺς ἔγραψε τὴν πρὸς Γαλάτας Ἐπιστολή, στὴν ὁποία φαίνεται ἡ ἀναστάτωσή του ἀπὸ τὶς ζωηρὲς ἐκφράσεις καὶ τὸ ταραγμένο ὕφος. Τὴν ἔγραψε μάλιστα ὁ ἴδιος μὲ τὸ χέρι του ὁλόκληρη μὲ μεγάλα παχιὰ γράμματα, γιὰ νὰ μὴν ποῦν οἱ συκοφάντες του ὅτι καὶ ἡ Ἐπιστολὴ δὲν εἶναι δική του.
Τοὺς μαλώνει λοιπὸν στὴν Ἐπιστολὴ γιὰ τὴν ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης στὸ πρόσωπό του καὶ στὴ διδασκαλία του. Τονίζει ὅτι τὴ διδασκαλία δὲν τὴν παρέλαβε ἀπὸ κανέναν ἀπόστολο, ἀλλὰ τὴ δέχτηκε μέσῳ ἀποκαλύψεως ἀπ’ αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸ Χριστό, ἀπὸ τὸν ὁποῖο στάλθηκε στὸ εὐαγγελικὸ κήρυγμα· ὅτι πρὶν νὰ βγεῖ στὸ κήρυγμα συμφώνησε μὲ τοὺς ἀποστόλους ἐκεῖνοι μὲν νὰ κηρύττουν στοὺς περιτμημένους, αὐτὸς δὲ στοὺς ἀπερίτμητους· ὅτι εἶναι ἀνώφελο πρᾶγμα ἡ τήρηση τοῦ νόμου· ὅτι ὁ μωσαϊκὸς νόμος δὲν σῴζει· ἁπλῶς ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὸ Χριστό. Σωτῆρας εἶναι ὁ Χριστός· καὶ ἡ πίστη στὸ Χριστὸ σῴζει.
Τοὺς δούλους στὸ νόμο καὶ στὴν ἁμαρτία ὁ Χριστὸς τοὺς ἐλευθέρωσε καὶ τοὺς χάρισε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο· καὶ φαίνεται ἡ ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ ἔργα τους. Οἱ σαρκικοὶ ἄνθρωποι τοῦ νόμου ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὰ σαρκικὰ ἔργα ὅπως μοιχεία, πορνεία, ἀκαθαρσία, ἀσέλγεια, εἰδωλολατρία, μαγεία, ἔχθρες, φιλονικίες, ζήλιες, θυμούς, φατριασμούς, διχόνοιες, αἱρέσεις, φθόνους, μέθες, καρναβαλικὲς παρελάσεις, καὶ ἄλλα. Οἱ τέτοιοι δὲν θὰ κληρονομήσουν τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Ἐνῷ οἱ πνευματικοὶ ἄνθρωποι παρουσιάζουν καρποὺς πνευματικούς, ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, καλωσύνη, προθυμία γιὰ καλὰ ἔργα, ἀξιοπιστία στὰ λόγια τους, πραότητα, ἐγκράτεια. Νόμος ποὺ νὰ συλλαμβάνει σὰν παράνομους τοὺς ἀνθρώπους αὐτούς, ποὺ παρουσιάζουν μία τέτοια πνευματικὴ καρποφορία, δὲν ὑπάρχει.
Αὐτὸς ποὺ ἀγαπάει τὸ Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους χαίρεται, ἀκόμη κι ὅταν ὑποφέρει. Καὶ εἰρηνεύει, διότι δὲν ἔχει κακοὺς λογισμοὺς γιὰ τοὺς ἄλλους καὶ τὸ Θεό. Ἡ ἀγάπη καὶ ἡ εἰρήνη μέσα του ἐπιβραδύνουν τροχοπεδοῦν καὶ ματαιώνουν τὴν ἐκδίκηση πρὸς κάποιον, ποὺ τοῦ ἔκανε κακό. Ἐπὶ πλέον δείχνει πρὸς αὐτὸν καὶ πρὸς ὅλους καὶ καλωσύνη, καὶ προθυμία νὰ κάνει καλό, βάζοντας ἀναμμένα κάρβουνα στὰ κεφάλια τους. Τέλος εἶναι καὶ ἀξιόπιστος στὰ λόγια του καὶ συγκρατημένος στὶς σαρκικὲς ἐπιθυμίες του. Διότι οἱ ἄνθρωποι τοῦ Χριστοῦ ἔχουν καρφώσει τὸ σαρκικὸ φρόνημα μαζὶ καὶ τὰ πάθη τους καὶ τὶς ἐπιθυμίες τους. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, λέει ὁ Ἀπόστολος, ποὺ ζοῦμε μὲ τὶς ἐμπνεύσεις του, ἀκολουθοῦμε τὶς ὑποδείξεις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κι ὄχι τὶς δικές μας ἁμαρτωλὲς παρορμήσεις. Καὶ ἐπιλέγει· Ἂς μὴν ἀγαπᾶμε τὴ μάταιη δόξα, προκαλώντας καὶ φθονώντας ὁ ἕνας τὸν ἄλλο.
Τέλος σᾶς συνιστῶ, λέει, ἂν κάποιος ἀπὸ ἀπροσεξία ἢ ἀδυναμία πέσει σὲ κάποιο ἁμάρτημα, σεῖς οἱ πνευματικοὶ νὰ τὸν διορθώνετε μὲ πνεῦμα πραότητος. Μὴ δείχνετε σκληρότητα καὶ ἀποτομία, γιατί καὶ σεῖς ἄνθρωποι εἶστε. Καὶ κάνει τὴ σύσταση πιὸ προσωπική, σὲ δεύτερο πρόσωπο. Νὰ ἔχεις τὸ νοῦ σου, λέει, κι ἐσὺ ὁ πνευματικὸς νὰ μὴν πέσεις στὸ ἴδιο ἁμάρτημα. Ὁ ἕνας ν’ ἀνέχεται τὶς ἀδυναμίες τοῦ ἄλλου καὶ ἔτσι ν’ ἀναπληρώσετε τὸ νόμο τοῦ Χριστοῦ στὰ σημεῖα ποὺ ἄλλοι ἄθελα τους ἢ καὶ θεληματικὰ τὸν παραβαίνουν.
Σοφὲς προτροπές. Πῶς θὰ ἦταν ἄραγε ἡ ἀνθρωπότητα, ἂν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶχαν πιστέψει στὸ Χριστὸ καὶ παρουσίαζαν τέτοιους καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Θὰ ἦταν σίγουρα ἕνας ἐπίγειος παράδεισος. Γιατί δὲν πιστεύουν; Δική τους ἐπιλογή. Ἀλλὰ καὶ δική τους εὐθύνη. Πάντως ὁ Θεὸς δὲν εὐθύνεται γιὰ τὶς δικές τους ἐπιλογὲς καὶ γιὰ τὴν κακοδαιμονία τῆς ἀνθρωπότητος.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσις 4/12/2010)