ΕΠΙΛΟΓΕΣ
2. Λειτουργικὴ ζωή Θέματα ὁμιλητικῆς Λόγοι εἰς ἀποστολικὰ ἀναγνώσματα κυριακῶν ᾿Απόστολος κυριακῆς μετὰ τὰ φῶτα

PostHeaderIcon ᾿Απόστολος κυριακῆς μετὰ τὰ φῶτα

 

ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ

ΤΟΥ ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Κυρ. μετὰ τὰ Φῶτα (᾿Εφ 4,7-14)

 

    Γιὰ ποιόν ἄραγε λόγο ἡ περικοπὴ αὐτὴ ἀπὸ τὴν πρὸς Ἐφεσίους ἐπι­λέχτηκε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία ὡς ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς μετὰ τὰ Φῶτα; Ἂν λάβουμε ὑπ’ ὄψιν ἀφενὸς μὲν ὅτι ἡ περικοπὴ μιλάει γιὰ τὴν ἑνότητα τῶν μελῶν τῆς ἐκκλησίας καὶ γιὰ τὰ ἰδιαίτερα χαρίσματα ποὺ παίρ­νει ἀπὸ τὸ Θεὸ τὸ κάθε μέλος μέσα στοὺς κόλπους της, τότε ἡ ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων ἢ Ἐπιφανείων ἢ Φώτων εἶναι αὐτὴ ποὺ περιέχει τὸ φω­τισμὸ καὶ τὰ χαρίσματα στὴ ζωὴ τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι, φωτισθέντες καὶ ἀσκοῦντες τὰ χαρίσματα σὲ κλῖμα ἑνότητος, φθάνουν στὸ μέτρο τῆς «ἡλι­κίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ», δηλαδὴ στὴν τελειότητα. Ἂς δοῦμε τὶς λεπτομέρειες τοῦ ἱεροῦ κειμένου.

    Ἡ ἑνότητα τῆς πίστεως τῶν μελῶν τῆς ἐκκλησίας, τονίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, εἶναι ἀπαραίτητο στοιχεῖο της καὶ ἐκπηγάζει ἀπὸ τὴν ἑνότητα τῶν προσώπων τῆς θεότητος, τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύ­ματος, τὰ ὁποῖα τελοῦν σὲ θαυμαστὴ καὶ ὑποδειγματικὴ ἑνότητα μεταξύ τους. Τρία μὲν πρόσωπα, ἀλλὰ μία θεότητα, μία οὐσία, ἕνας Κύριος, μία πίστη, ἕνα βάπτισμα. Ἀναγκαία λοιπὸν ἡ ἑνότητα τῆς πίστεως. Ἂν τώρα ὁ κάθε πιστὸς ἔχει τὸ δικό του χάρισμα, μεγάλο ἢ μικρό, καὶ δὲν ἔχουν ὅλοι τὸ ἴδιο χάρισμα, αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ἀποτελεῖ στοιχεῖο διαιρέσεως ἀνά­μεσα στοὺς πιστούς. Γιατί; Διότι τὰ χαρίσματα τὰ δίνει ὁ Χριστός, καὶ ὁ Χριστὸς ξέρει ποιό χάρισμα σὲ ποιόν πιστὸ θὰ δώσει.

    Τὸ μοίρασμα τῶν χαρισμάτων δὲν εἶναι τυχαῖο, ἀλλὰ γίνεται, ὅπως ἐλέχθη, σύμφωνα μὲ τὸ μέτρο ποὺ ὁ σοφὸς καὶ δίκαιος Χριστὸς χρησι­μο­ποιεῖ στὴ διανομὴ τῆς δωρεᾶς του καὶ σύμφωνα πάντα μὲ τὴ δεκτικότητα τοῦ κάθε πιστοῦ. Κι ἂν αὐτὸς τὰ ἔδωσε σύμφωνα μὲ τὸ δικό του μέτρο, πάντως καλῶς τὰ μέτρησε καὶ τὰ ἔδωσε. Καὶ τὰ ἔδωσε ὄχι γιὰ νὰ καυ­χῶνται οἱ λαμβάνοντες, ἀλλὰ γιὰ τὸ πνευματικὸ συμφέρον τοῦ καθενὸς καὶ τοῦ συνόλου. Κανένας δὲν πρέπει νὰ πικραίνεται ἢ νὰ παραπονεῖται ὅτι δὲν ἔλαβε ἢ ὅτι ἔλαβε μικρὸ χάρισμα. Ὁ Χριστὸς δίνει σὲ ἄλλον μεγάλο καὶ σὲ ἄλλον μικρό. Ὄχι πάντως σύμφωνα μὲ τὴν ἀξία τοῦ καθενός. Οὔτε ἐπειδὴ τοὺς τὰ χρωστοῦσε. Δωρεὰν τὰ δίνει. Ἀλλ’ ὁ ἐξυπηρετούμενος σκο­πὸς τῆς δόσεως εἶναι ὁ ἴδιος, τὸ συμφέρον τοῦ καθενὸς καὶ ἡ προκοπὴ τῆς ἐκκλησίας. Καὶ τὰ τάλαντα τῆς παραβολῆς δόθηκαν σὲ ἄλλον πέντε καὶ σὲ ἄλλον δύο καὶ σὲ ἄλλον ἕνα, ἀλλ’ ὁ μισθὸς τοῦ λαβόντος τὰ πέντε καὶ τοῦ λα­βόντος τὰ δύο, ἦταν ὁ ἴδιος, ἡ χαρὰ τοῦ Κυρίου, ὁ παράδεισος. Δὲν ἔχει σημασία ποιός ἔλαβε πόσα, ἀλλὰ τὸ ἂν ὁ καθένας δούλεψε καὶ πῶς δού­λεψε τὸ χάρισμά του.

    Καὶ ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς δίνει τὰ χαρίσματα, γι’ αὐτὸ λέγεται στοὺς Ψαλ­μούς· ὅταν ὁ Χριστὸς μὲ τὴν ἀνάληψή του ἀνέβηκε πιὸ ψηλὰ ἀπὸ τοὺς οὐ­ρα­νούς, αἰχμαλώτισε τὸ σατανᾶ τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ θάνατο καὶ στοὺς ἀπε­λευ­θερωθέντες ἀνθρώπους ἔδωσε χαρίσματα. Λέγοντας ὅμως ὁ Ψαλμὸς γιὰ τὸ Χριστὸ ὅτι ἀνέβηκε, τί ἄλλο ἐννοεῖ παρὰ ὅτι ὁ Χριστὸς νωρίτερα μὲ τὸ σταυρικό του θάνατο κατέβηκε στὰ κατώτερα μέρη τῆς γῆς, δηλαδὴ στὸν ᾅδη; Μὲ ἄλλα λόγια ἡ δωρεὰ τῶν χαρισμάτων στοὺς ἀνθρώπους ἔγινε ἀπὸ τὸ Χριστὸ μὲ τὴ δύναμη τοῦ σταυρικοῦ του θανάτου καὶ τῆς ἀνα­στάσεώς του.

    Ἂς σημειωθεῖ δέ, λέει ὁ Ἀπόστολος, ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι αὐτὸς ποὺ κατέ­βηκε στὸν ᾅδη καὶ αὐτὸς ποὺ ἀνέβηκε πάνω ἀπὸ ὅλους τους οὐρανούς, ὁ Χριστός. Ὄχι ἄλλος κατέβηκε καὶ ἄλλος ἀνέβηκε, ὅπως θέλουν νὰ λένε οἱ αἱρετικοὶ καὶ οἱ ἀρνηταὶ τοῦ θανάτου του καὶ τῆς ἀναστάσεώς του. Τὸ λο­γοπαίγνιο τοῦ Θεοδωρήτου «ἄλλως» (= διαφορετικὰ) κατέβηκε καὶ «ἄλ­λως» ἀνέβηκε ἀποσαφηνίζει τὴν ἔννοια τοῦ Ψαλμοῦ, διότι κατέβηκε μὲ τὴ σάρκωση σὰν ἄνθρωπος καὶ ἀνέβηκε ὡς Θεὸς μὲ τὴν ἀνάσταση (Φώτιος). Καὶ αὐτὴ τὴν κατάδυση καὶ ἀνάδυση τὴν πραγματοποίησε, γιὰ νὰ γεμίσει μὲ τὴ δύναμή του καὶ τὴν ἀγαθότητά του τὰ πάντα μὲ θεῖες δωρεές.

    Ὁ ἴδιος ἐπίσης, ὁ Χριστὸς δηλαδή, μὲ τὰ χαρίσματα ποὺ ἔδωσε στοὺς ἀνθρώπους ἀνέδειξε ἄλλους ἀποστόλους, ἄλλους προφήτας, ἄλλους εὐαγ­γε­λιστάς, καὶ ἄλλους ποιμένας καὶ διδασκάλους. Ἀπόστολοι εἶναι οἱ γνω­στοί μας δώδεκα καὶ οἱ ἑβδομήκοντα καὶ ὁ Παῦλος. Προφῆτες ὅσοι προέ­λε­γαν τὰ μέλλοντα, ὅπως ὁ Βαρνάβας, ὁ Συμεὼν ὁ λεγόμενος Νίγερ, ὁ Μα­ναὴν ὁ ὁμογάλακτος τοῦ Ἡρῴδου τοῦ τετράρχου, ὁ Ἄγαβος, οἱ θυγατέρες τοῦ Φιλίππου, καὶ ἄλλοι. Εὐαγγελισταὶ ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς συγγραφεῖς τῶν Εὐαγγελίων εἶναι καὶ μερικοὶ ἄλλοι «εὐαγγελιζόμενοι τὸν Κύριον Ἰησοῦν», ὅπως ὁ Φίλιππος ποὺ εὐαγγελίστηκε τὸν Αἰθίοπα. Ποιμένες εἶναι οἱ ἐγκα­τε­στημένοι σὲ διάφορες πόλεις, γιὰ νὰ ποιμαίνουν τὴν ἐκκλησία, ὅπως ὁ Τιμόθεος στὴν Ἔφεσο, ὁ Τίτος στὴν Κρήτη. Διδάσκαλοι τέλος εἶναι οἱ ἴδιοι οἱ ποιμένες, ἀφοῦ χρέος τους εἶναι καὶ ἡ διδασκαλία.

    Καὶ τοὺς ἀνέδειξε ὅλους αὐτοὺς ὁ Χριστὸς γιὰ ποιό λόγο; Γιὰ νὰ κα­ταρ­τίζουν καὶ τελειοποιοῦν τοὺς πιστούς, ὥστε νὰ συντελεῖται συνεχῶς τὸ ἔργο τῆς ἐξυπηρετήσεως τῶν πνευματικῶν τους ἀναγκῶν καὶ νὰ αὐξάνει σὲ πλῆθος καὶ ποιότητα τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας μέχρις ὅτου φθάσουμε νὰ ἔχουμε ὅλοι τὴν ἴδια ἀκριβῶς πίστη καὶ σαφῆ γνώση τοῦ Γιοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ νὰ αὐξηθοῦμε σὲ μία τέλεια πνευματικὴ πρόοδο, ἀποκτώντας συνάμα τὴν πληρότητα τῆς πνευματικῆς ὡριμότητος ποὺ μπορεῖ νὰ δεχθεῖ ὁ πι­στός, κατὰ τὴν ὁποία θὰ ἔχουμε πλήρεις τὶς δωρεὲς καὶ τὴν ἠθικὴ τελειότητα τοῦ Χριστοῦ.

    Ὕψος θεολογίας δυσανάβατο ὁ λόγος τοῦ Παύλου. Μυστικὰ τῆς πνευ­ματικῆς τελειότητος εὐφρόσυνα. Αἰσθήματα φωτεινὰ καὶ αἰσιόδοξα. Ποιός θὰ μποροῦσε νὰ μᾶς εὐεργετήσει περισσότερο ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Παῦλο, ποὺ χαρακτηρίστηκε στόμα τοῦ Χριστοῦ;

 

    ᾿Αθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης

 

 

(δημοσίευσις 9/1/2010)