Τεύχη
᾿Αρχιμανδρίτου ᾿Αθανασίου Σιαμάκη, «῾Ο δίκαιος ᾿Αβραάμ» (βιβλιοπαρουσίασις)
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΙΣ
᾿Αρχιμανδρίτου ᾿Αθανασίου Σιαμάκη, «῾Ο δίκαιος ᾿Αβραάμ, ὁ Πατριάρχης τοῦ ᾿Ισραήλ». ῾Αγιολογικὴ Μυριόβιβλος 5, ᾿Εκδόσεις «Κάλαμος», ᾿Αθήνα 2002, σελ. 120.
Κυκλοφόρησε πρόσφατα ἀπὸ τὴ σειρὰ «῾Αγιολογικὴ Μυριόβιβλος» τῶν ἐκδόσεων «Κάλαμος» τὸ πέμπτο κατὰ σειρὰ βιβλίο μὲ θέμα τὸν βίο τοῦ δικαίου ᾿Αβραὰμ τοῦ Πατριάρχη τοῦ ᾿Ισραὴλ μὲ συγγραφέα αὐτοῦ τὸν πανοσιολογιώτατο ἀρχιμανδρίτη ᾿Αθανάσιο Σιαμάκη.
Τὸ βιβλίο διαιρεῖται σὲ 3 κεφάλαια. Στὸ 1ο ὁ συγγραφέας ἀναφέρεται λεπτομερῶς στὴν καταγωγὴ τοῦ ᾿Αβραάμ, στὴν ἔλευσή του στὴ γῆ Χαναάν, στὴν παρουσία του στὴν Αἴγυπτο, στὴ σχέση του μὲ τὸν Λώτ, στὴ νίκη του κατὰ τοῦ Χοδολλογομόρ, τοῦ βασιλέα τῆς ᾿Ελάμ, στὴ συνάντησή του μὲ τὸν Μελχισεδέκ, στὴ συμφωνία του μὲ τὸν βασιλέα τῶν Σοδόμων Βαλλά, στὴν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ ὅτι οἱ ἀπόγονοι τοῦ ᾿Αβραὰμ θὰ κυριαρχήσουν ἀπὸ τὸν Νεῖλο ὣς τὸν Εὐφράτη καὶ στὴν ῎Αγαρ καὶ τὸν υἱὸ ποὺ ἀπέκτησε μὲ αὐτή, τὸν ᾿Ισμαήλ.
Στὸ 2ο κεφάλαιο ὁ συγγραφέας ἀναφέρεται στὴ συμφωνία ποὺ συνῆψε ὁ Θεὸς μὲ τὸν ᾿Αβραάμ, τὸν ὁποῖο κατέστησε πατέρα καὶ πατριάρχη πολλῶν ἐθνῶν, καθιερώνοντας τὴν περιτομὴ γιὰ τοὺς ἀπογόνους του, στοὺς ὁποίους ὑποσχέθηκε τὴ γῆ Χαναάν· ἐπίσης περιγράφεται ἡ φιλοξενία τοῦ ᾿Αβραάμ, ἡ ἱκεσία του νὰ σωθοῦν τὰ Σόδομα κι ὁ Λώτ, ἡ παρουσία του στὴ γῆ τῶν Γεράρων κι ἡ σχέση του μὲ τὸν βασιλιά τους ᾿Αβιμέλεχ. ᾿Ακόμη περιγράφονται οἱ διηγήσεις τῆς γέννησης τοῦ ᾿Ισαάκ, τῆς φυγῆς τοῦ ᾿Ισμαήλ, τοῦ φρέατος τοῦ ὅρκου, τῆς θυσίας τοῦ ᾿Αβραάμ, τοῦ θανάτου τῆς Σάρρας, τοῦ ὅρκου τοῦ ᾿Ελιέζερ, τῆς ἐπιλογῆς τῆς Ρεβέκκας ὡς συζύγου τοῦ ᾿Ισαάκ, τοῦ γάμου τους, τῆς μνημόνευσης τῶν ἄλλων υἱῶν τοῦ ᾿Αβραὰμ καὶ τοῦ θανάτου του.
Στὸ 3ο κεφάλαιο ὑπάρχουν οἱ ἀναφορὲς τῆς ῾Αγίας Γραφῆς καὶ τῶν λειτουργικῶν βιβλίων τῆς ᾿Εκκλησίας στὸ πρόσωπο τοῦ ᾿Αβραάμ, καθὼς καὶ ἡ σχετικὴ βιβλιογραφία.
Τὸ ἔργο ὁλοκληρώνεται μὲ ἁγιολογικὸ παράρτημα, ὅπου γίνεται ἀφ᾿ ἑνὸς ἁγιολογικη ἀνάπτυξη τῶν Κυριακῶν πρὸ τῶν Χριστουγέννων ἀπὸ τὸν Δ.Ν.Μ., ἀφ᾿ ἑτέρου ὁ ἴδιος ὁ συγγραφέας ἀρχιμανδρίτης ᾿Αθανάσιος Σιαμάκης παραθέτει συνοπτικὰ βιογραφικὰ στοιχεῖα τῶν τιμωμένων τὴν 9η ᾿Οκτωβρίου ἁγίων (ἀποστόλου ᾿Ιακώβου τοῦ ᾿Αλφαίου, Ποπλίας ἢ Πουπλίας τῆς διακόνισσας καὶ ὁμολογήτριας, τοῦ ἱερομάρτυρος Δωροθέου, ἐπισκόπου Τύρου, τῶν ἁγίων ᾿Ανδρονίκου καὶ ᾿Αθανασίας, τῶν μαρτύρων Φήλικος τοῦ πρεσβυτέρου καὶ Εὐσεβίου τοῦ διακόνου, τοῦ ὁσίου Πέτρου, καὶ τῶν μαρτύρων Στρατονίκου καὶ Σελευκείας).
῾Ο συγγραφέας στηριζόμενος στὶς διηγήσεις τῶν κεφαλαίων 11-25 τῆς Γενέσεως, τοῦ πρώτου βιβλίου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης περιγράφει περιστατικὰ τοῦ ὅλου βίου καὶ τῆς δράσης τοῦ ᾿Αβραάμ, τονίζοντας τὴν ἁγνότητα, τὴν εὐσέβεια καὶ τὴ δικαιοσύνη τοῦ πατριάρχη, καθὼς καὶ τὴν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ ὅτι οἱ ἀπόγονοί του θὰ εἶναι ὁ περιούσιος λαὸς τοῦ Θεοῦ. Φυσικὰ πολὺ σωστὰ τονίζει ὅτι οἱ πνευματικοὶ ἀπόγονοι τοῦ ᾿Αβραὰμ θὰ κερδίσουν τὴ γῆ τῆς ἐπαγγελίας.
῾Ο συγγραφέας πολὺ εὔστοχα χρησιμοποιεῖ τὸν διάλογο στὴ διήγησή του, γιὰ νὰ παρουσιάσει καλύτερα τὰ γεγονότα, ἐνῶ ὅπου χρειάζεται προβαίνει σὲ γραμματικὴ καὶ ἐτυμολογικὴ ἀνάλυση σημαντικῶν λέξεων καὶ φυσικὰ τονίζει μὲ σαφήνεια καὶ πυκνότητα τὰ γεγονότα ποὺ χαρακτηρίζουν τὸν ᾿Αβραὰμ ὡς ἄνθρωπο εὐσεβῆ, ὡς πατριάρχη καὶ δίκαιο, ὡς οἰκογενειάρχη, ὡς πλούσιο νομάδα μὲ πολλὰ κοπάδια καὶ δούλους, καθὼς καὶ ὡς φιλόξενο καὶ πρᾶο ἡγέτη καὶ ἄνθρωπο.
Τελειώνοντας συστήνω ἀνεπίφυλακτα αὐτὸ τὸ βιβλίο ὄχι μόνο στοὺς θεολόγους καὶ στοὺς κληρικοὺς τῆς ᾿Εκκλησίας μας, ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε πιστό, ποὺ θέλει νὰ γνωρίσει τὸν πατριάρχη τοῦ ᾿Ισραὴλ ᾿Αβραὰμ μέσα ἀπὸ ἕνα καλογραμμένο καὶ εὐκολοδιάβαστο βιβλίο.
Χρῆστος Γαρνάβος
Συμβολὴ 1 (2003)