συμβολή

᾿Αρχεῖον ἠχογραφήσεων καὶ ἐκκλησιαστικῶν ὕμνων Δ.Α.

    Ἄλλη μία ἀποκλειστικότης τῆς «Συμβολῆς»!  ἕνα μοναδικὸ ἠχητικὸ ντοκουμέντο· ὁ μακαριστὸς μητροπολίτης ᾿Ελευθερουπόλεως ᾿Αμβρόσιος ψάλ­λει ἐκτὸς ναοῦ διαφόρους ὕμνους.  ἠχογράφησις περὶ τὸ 1971 (σὲ πομπίνα)· ψηφιοποίησις Δ.Α. (ἀπὸ μαγνητοταινία).

1061-01 ἰδιόμελα ἑσπερινοῦ κυριακῆς μυροφόρων.

1061-02 ἰδιόμελα κυριακῆς παραλύτου.

1061-03 ὕμνοι τῆς μεσοπεντηκοστῆς.

1061-04 καταβασίαι ὑπαπαντῆς.

1061-05 ἐκ τῆς 6ης δεκεμβρίου «῾Ιεραρχῶν τὴν καλλονήν», «Σπή­λαι­ον εὐτρεπίζου».

1061-06 δοξαστικὰ 12ης δεκεμβρίου.

1061-07 κυριακαὶ τῶν προπατόρων καὶ πρὸ τῶν χριστουγέννων «Δεῦτε ἅπαντες», «Δανιὴλ ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν», «Τῶν νομικῶν διδαγμάτων».

1061-08 χριστουγέννων «Αὐγούστου μοναρχήσαντος», «Σήμερον ὁ Χριστός», «Μέγα καὶ παράδοξον θαῦμα».

1061-09 ἰδιόμελα 1ης ἰανουαρίου.

1061-10 ἰδιόμελα μεγάλου ἁγιασμοῦ.

    Σύντομοι πληροφορίαι διὰ τὸν ἱεράρχην.  γόνος τῆς ἡρωικῆς καὶ ἁγιο­τρόφου Αἰτωλοακαρνανίας, ὁ ᾿Αμβρόσιος (βαπτιστικὸν ᾿Η­λί­ας) Νικο­λάου ἐγεννήθη εἰς Ναύπακτον τῷ 1917.  κατὰ τὴν παιδικὴν καὶ ἐφηβικὴν αὐτοῦ ἡλικίαν ἦτο μὲν μαθητὴς τῶν κηρυγμάτων καὶ τῶν κα­τη­χη­τικῶν μαθημάτων τοῦ τότε ἀρχιμανδρίτου Αὐγουστίνου (᾿Ανδρέου) Καν­τιώ­του, ἱεροκήρυκος τὴν ἐποχὴν ἐκείνην τῆς μητροπόλεως Αἰτωλίας καὶ ᾿Ακαρνανίας, ἤκουε δὲ τὰ μαθήματα τῆς ἱερᾶς τοῦ Δαμασκηνοῦ τέχνης ὑπὸ παλαιῶν ­ψαλ­τῶν τῆς περιοχῆς, ἐκ τῶν ὁποίων πολλοὶ ἦσαν συνεχισταὶ τοῦ μυ­στα­γωγι­κοῦ ὕφους τοῦ περιωνύμου πρωτοψάλτου Μεσολογγίου ἀρχι­δια­κόνου ᾿Αν­θί­μου Λιάπη τοῦ ᾿Εφεσιομάγ­νη­τος.  κατόπιν ὁ ᾿Αμ­βρό­σιος (τό­τε ᾿Ηλίας) ἐ­σπού­δασεν εἰς τὴν θεο­λο­γικὴν σχολὴν τοῦ πανεπι­στη­μίου ᾿Αθη­νῶν.  ἐχει­ρο­τονήθη ὑπὸ τοῦ μη­τρο­πολίτου Φθιώτιδος ᾿Αμ­βρο­σίου διάκονος μὲν τῷ 1940 πρεσβύτερος δὲ τῷ 1946, προχειρισθεὶς εἰς ἀρχιμανδρίτην.  ὑπη­ρέ­τησεν ὡς ἐφημέριος, στρα­­τι­ω­­τι­κὸς ἱερεὺς καὶ γραμ­μα­τεὺς τῆς ἱερᾶς συν­ό­δου.  τῷ 1956 ἐξελέγη τι­του­­λά­ριος ἐπίσκοπος τῆς πάλαι ποτὲ διαλαμ­ψά­σης ἐπισκο­πῆς Χριστου­πό­λεως, χειροτονηθεὶς δὲ τῇ 4ῃ μαρτίου τοῦ ἰδίου ἔτους ἐτο­πο­θετήθη ὡς βοη­θὸς ἐπίσκοπος τῆς μητρο­πό­λεως Μυτιλήνης.  τῇ 22ᾳ σε­πτεμβρίου 1958 ἐξ­ε­­λέ­γη μητροπολίτης ᾿Ελευ­θε­ρου­πό­λεως, ὅπου ἐ­πε­τέλεσε σημαντικὸν κη­ρυ­κτικὸν ποιμαντικὸν καὶ κοινω­νι­κὸν ἔργον.  ἔχαι­ρεν ἐκτι­μή­σεως ὡς λό­γι­ος, σοβαρὸς καὶ σθε­να­ρὸς ἱεράρχης.  κατὰ τὴν πε­ρίοδον τῆς ἑ­πτα­ετίας ἦλ­θεν εἰς ῥῆ­ξιν μὲ τὸ τότε πολιτειακὸν καθεστώς, εἶχε δὲ προσω­πι­κὴν δια­μά­­χην μὲ τὸν στρατηγὸν Σπαντιδάκην, καθὼς ὁ τελευταῖος ἠπείλει ὅτι θὰ στείλῃ τὸν ᾿Αμβρόσιον «δεμένον» εἰς τὸ ῞Αγιον Ὄρος, πράγματι δὲ ἔσυρεν αὐτὸν εἰς τὰ στρατοδικεῖα «ἐπὶ ἐξυ­βρί­σει» καὶ ἐπέτυχε τελικῶς νὰ τεθῇ ὁ θαρ­ρα­­λέος ἱεράρχης εἰς πε­ρι­ο­ρι­σμὸν «κατ’ οἶκον».  τῷ 1970 πρῶτος ὁ ᾿Αμ­βρόσιος διέκοψε δι᾿ ἐκκλη­σι­ο­λο­γικοὺς λόγους τὸ μνημόσυνον τοῦ οἰ­κου­με­νικοῦ πατριάρχου, ἀκολουθούμενος εὐθὺς ὑπὸ τῶν μητρο­πο­λιτῶν Φλωρίνης Αὐγουστίνου καὶ Παραμυθίας Παύλου.  τῷ 1972 ἐγένετο μία ἀν­τι­­κα­νονικὴ προσ­πά­θεια νὰ τε­θοῦν ἐκτὸς ἱερᾶς συνόδου τόσον ὁ ᾿Αμ­βρόσιος ὅσον καὶ ὁ μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστῖνος, ἀκριβῶς διότι δὲν ἦσαν ἀ­ρεστοὶ εἰς τὸ τότε πολιτειακὸν καθε­στώς· ἀλλ᾿ ἀμφότεροι προσέφυγον εἰς τὸ «συμ­βού­λιον τῆς ἐπι­κρα­τείας» καὶ ἐδικαιώθησαν.  ἀργότερον, ὅτε ἤρχισε νὰ ἐκδί­δεται ἡ ἐφη­με­ρὶς «᾿Εκ­κλη­σιαστικὴ ἀλήθεια», ὁ ᾿Αμβρόσιος ἀπε­κά­λε­σεν αὐ­τὴν «ἐκκλη­σιαστικὸν ψεῦδος»!  ἐκοιμήθη ἐν ᾿Αθήναις τῇ 27ῃ ἰου­λί­ου 1984 εἰς ἡλικίαν 67 ἐτῶν.

    Σχετικῶς μὲ τὰς παρούσας ἠχογραφήσεις.  αἱ σπάνιαι καὶ μοναδικαὶ αὐ­ταὶ ἠχογραφήσεις παρεχωρήθησαν ἀπὸ τὸν ἱερέα ᾿Αμφιλόχιον ῾Ρ., διὰ νὰ δη­μο­σιευθοῦν εἰς τὴν ἱστοσελίδα τῆς «Συμβολῆς» πρὸς εὐρυτέραν διά­δο­σιν καὶ κοινὴν ὠφέλειαν, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ σεβασμὸν καὶ πρὸς τιμὴν τῆς μνήμης τοῦ μακαριστοῦ ἱεράρχου.  τὰς ἠχογραφήσεις εἶχεν ἡ οἰκογένεια τοῦ π. ᾿Αμ­­φι­­λοχίου, διότι ὁ ᾿Ελευθερουπόλεως ᾿Αμβρόσιος ἦτο ὁ πνευματικὸς καὶ ἐξομολόγος τῆς ἐν λόγῳ οἰκογενείας.  ἡ ἰδέα διὰ τὴν πραγματοποίησιν τῶν ἠχογραφήσεων ἐδημιουργήθη εἰς τὸ ἐν ᾿Αθήναις ἱερορραφεῖον εἰς τὸ ὁποῖον ὁ κυρὸς ᾿Αμ­βρόσιος ἔρραπτε τὰ ἄμφιά του.  ἡ ῥάπτρια ἦτο εὐσεβὴς γυναῖκα, ὁ δὲ υἱός της εἶναι σήμερον ἱεροψάλτης ἐν ᾿Αθήναις.  ἐπειδὴ εἶχε «πομπινό­φω­νον», μίαν ἡμέραν εἶπεν εἰς τὸν μητροπολίτην· «Ἔλα νὰ σὲ ἠχογραφήσωμε νὰ ψέλνῃς, γιὰ νὰ ἔχωμε νὰ σὲ ἀκοῦμε».  καὶ ἐκεῖνος μὲ ἁ­πλότητα καὶ προ­θυμίαν συγκατένευσεν.  ὁπότε μίαν ἡμέραν περὶ τὸ 1971 παρετέθη γεῦμα εἰς τὸν ἱεράρχην, μετὰ τὸ πέρας τοῦ ὁποίου ἐπραγματοποιήθησαν αἱ ἠχογραφήσεις. ἀντίγραφον ἐδόθη ἀργότερον εἰς τὴν οἰ­κογέ­νει­αν τοῦ π. ᾿Αμφιλοχίου, ἡ δὲ φωνοταινία ποὺ μοῦ ἔδωκεν ἦτο ἀν­­τί­γρα­φον ἀπὸ τὴν πομπῖναν.  καθὼς ἤδη ἀνεφέρθη, αἱ ἠχογραφήσεις πα­ρου­σιάζουν ἰ­δι­αίτερον ἐνδιαφέρον, καθὼς ὁ ᾿Αμβρόσιος παιδιόθεν ἐγένετο ἀκουστὴς παλαιῶν ἱεροψαλτῶν τῆς Αἰτωλοακαρνανίας, συνεχιζόντων τὸ ὕφος τοῦ περιωνύμου πρωτοψάλτου Μεσολογγίου ἀρχι­δια­κόνου ᾿Αν­θί­μου Λιάπη τοῦ ᾿Εφεσιομάγ­νη­τος, ἴσως δὲ καὶ νὰ ἐμαθήτευσεν εἰς ὡρι­σμέ­νους ἐξ αὐτῶν.

Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης

12/9/2010