Εὐαγγέλιον 3ης κυριακῆς νηστειῶν
Ἡ ζωὴ τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι σταυρός
Κυρ. Γ΄ Νηστειῶν (Μρ 8,34-9,1)
Ὁ Χριστὸς κάποια μέρα τῆς κηρυκτικῆς τριετίας προετοίμασε τοὺς μαθητάς του γιὰ μία σοβαρὴ ἀποκάλυψη. Ἦταν ἡ μέρα ποὺ οἱ μαθηταί του εἶχαν συνειδητοποιήσει καὶ ὁμολογήσει ὅτι ὁ διδάσκαλός τους δὲν εἶναι ὁ Ἰωάννης ὁ βαπτιστὴς οὔτε ὁ προφήτης Ἠλίας, ὅπως νόμιζε ὁ πολὺς κόσμος, ἀλλ’ εἶναι ὁ Γιὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Χριστὸς (= Μεσσίας). Ὁ Κύριος λοιπὸν περίμενε τὴν ὁμολογία αὐτὴ τῶν μαθητῶν σὰν ἔνδειξη ὡριμάνσεώς τους, προκειμένου νὰ δεχτοῦν τὴ βαρυσήμαντη ἀποκάλυψη ποὺ ἔμελλε νὰ τοὺς κάνει, καὶ τὴν ἔκανε ἀμέσως. Ὅτι πρόκειται νὰ πάθει πολλά, ν’ ἀποδοκιμαστεῖ ἀπὸ τοὺς πρεσβυτέρους ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ Ἰσραήλ, νὰ θανατωθεῖ, καὶ μετὰ τρεῖς μέρες ν’ ἀναστηθεῖ. Τὸ εἶπε φανερὰ αὐτὴ τὴ φορὰ χωρὶς καμμιὰ περιστροφὴ ἢ ἐπιφύλαξη.
Τὴν εἴδηση αὐτὴ ὅμως δυσκολεύτηκαν νὰ τὴ δεχτοῦν οἱ μαθηταί, ποὺ εἶχαν παχυλὴ ἀντίληψη γιὰ τὸ Μεσσία καὶ γιὰ τὴ βασιλεία ποὺ πρόκειται νὰ ἱδρύσει. Τὸν περίμεναν γήινο βασιλιᾶ γήινης βασιλείας καὶ τοὺς ἑαυτούς των ὑπουργοὺς καὶ πρωθυπουργοὺς τέτοιας βασιλείας, τύπου βασιλείας Δαυΐδ. Εἰδικὰ ὁ Πέτρος θορυβημένος εἶδε ν’ ἀντιστρέφονται τὰ ὄνειρα αὐτοῦ καὶ τῶν συμμαθητῶν του, καὶ σκεπτόμενος ἰδιοτελῶς μὴν τυχὸν ἔρθουν τὰ κακὰ τῆς διώξεως καὶ ἀποδοκιμασίας τοῦ Χριστοῦ καὶ σ’ αὐτούς, τόλμησε ἰδιαιτέρως νὰ ὑποδείξει(!) στὸ Χριστὸ ν’ ἀποφύγει τὴν περιπέτεια αὐτή. Ἀλλ’ ὁ Χριστὸς κατάλαβε ποῦ τὸ πάει ὁ Πέτρος, καὶ τὸν μάλωσε πολύ. Τὸν ὀνόμασε σατανᾶ, δηλαδὴ ἀντιρρησία, ποὺ δὲν φρονεῖ ἐκεῖνα ποὺ ἀρέσουν στὸ Θεό, ἀλλ’ ἐκεῖνα ποὺ ἀρέσουν στοὺς ἀνθρώπους.
Μὲ μία λέξη ὁ Χριστὸς μὲ τὴν εἴδηση αὐτὴ παρουσιάζει τὴν ἐδῶ ζωή του σὰν κακοπέραση - δίωξη - θάνατο - ἀνάσταση, ἐνῷ ἀντιθέτως ὁ Πέτρος τὴν ἤθελε καὶ τὴν προσδοκοῦσε σὰν καλοπέραση - ἐξουσία - ἐπίγεια δόξα. Τὶς προδιαγραφὲς τῆς χριστιανικῆς ζωῆς ὅμως δὲν τὶς καθορίζει ὁ Πέτρος· τὶς καθορίζει ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς παίρνει ἀφορμὴ ἀπὸ τὴν ἰδιοτελῆ ἀντίληψη τοῦ θορυβημένου Πέτρου, καί, γιὰ νὰ τὸν βοηθήσει νὰ καταλάβει τί σημαίνει χριστιανικὴ ζωή, προχωρεῖ σὲ μία λεπτομερέστερη ἀνάλυση γιὰ τὸ πῶς ἐννοεῖ τὴ ζωὴ τῶν πιστῶν ποὺ τὸν ἀκολουθοῦν, ὥστε νὰ μὴν ποῦν αὔριο ὅτι τοὺς ἐξαπάτησε ἢ τοὺς παρέσυρε. Καὶ ταυτόχρονα τοὺς δίνει μία νέα εὐκαιρία ἐλεύθερης ἐπιλογῆς νὰ μείνουν κοντά του ἢ νὰ φύγουν. Καλεῖ λοιπὸν τοὺς μαθητὰς καὶ τὸ λαὸ καὶ τοὺς λέει ξεκάθαρα.
Ὅποιος θέλει νὰ εἶναι ἀκόλουθός μου - μαθητής μου - Χριστιανός, ἂς ἀρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του, τὰ πάθη του, τὴ φιλαυτία του, ἂς σηκώσει τὸ σταυρό του (θλίψεις, δοκιμασίες, θάνατο), κι ἂς ἀκολουθήσει τὸ δικό μου παράδειγμα. Ὅποιος θέλει νὰ ζεῖ φίλαυτα καὶ κοσμικά, θὰ χάσει τὴν αἰώνια ζωή. Ἐνῷ ὅποιος θὰ θυσιάσει τὴ φίλαυτη καὶ κοσμικὴ ζωὴ γιὰ μένα καὶ τὸ εὐαγγέλιό μου, αὐτὸς θὰ κερδίσει τὴν αἰώνια μακαριότητα. Καὶ συνεχίζει. Διότι τί θὰ ὠφελήσει ἕναν ἄνθρωπο, ἂν κερδίσει ὅλο τὸν ὑλικὸ κόσμο καὶ χάσει τὴν αἰώνια εὐτυχία του; Ἤ, ἂν ἕνας ἄνθρωπος χάσει τὴν αἰώνια μακαριότητα, τί θὰ δώσει σὰν ἀντάλλαγμα, γιὰ νὰ τὴν ξαναβρεῖ; Δὲν ὑπάρχει ἀντάλλαγμα. Προσέχετε. Ὅποιος θὰ ντρέπεται ἐμένα καὶ τὰ λόγιά μου, ἐπειδὴ θὰ τὸν περιφρονοῦν οἱ ἄνθρωποι τῆς γενιᾶς αὐτῆς ποὺ ζοῦν στὴ μοιχεία καὶ στὴν ἁμαρτία, αὐτὸν θὰ τὸν ντραπεῖ καὶ ὁ Γιὸς τοῦ ἀνθρώπου, καὶ θὰ τὸν ἀποκηρύξει, ὅταν θὰ ἔρθει μαζὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους στὴ δόξα τοῦ Πατέρα του, δηλαδὴ στὴν αἰώνια βασιλεία. Καὶ καταλήγει ὁ Χριστὸς μὲ τὴ διαβεβαίωση. Σᾶς λέω τὴν ἀλήθεια. Ὑπάρχουν ἐδῶ κάποιοι ἀπὸ σᾶς ποὺ πρὶν πεθάνουν σωματικά, θὰ δοῦν νὰ ἔρχεται μὲ πολλὴ δύναμη ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἡ Ἐκκλησία, ποὺ εἶναι μία εἰκόνα τῆς αἰώνιας βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Συνοψίζοντας τὰ παραπάνω συμπεραίνουμε.
1) Ὁ Χριστὸς μιλάει σαφῶς γιὰ δύο ζωές. Δὲν μιλάει γιὰ ζωὴ ἐδῶ, καὶ ζωὴ στοὺς οὐρανούς, ὅπως συνήθως λέγεται. Μιλάει γενικὰ γιὰ τὴ ζωὴ μὲ Θεὸ (τὸν παράδεισο) καὶ τὴ ζωὴ χωρὶς Θεὸ (τὴν κόλαση). Καὶ οἱ δύο ζωὲς ὑπάρχουν καὶ πρὸ τῆς Β΄ παρουσίας τοῦ Κυρίου, ὑπάρχουν καὶ μετὰ τὴν Β΄ παρουσία τοῦ Κυρίου.
2) Ἡ ἐδῶ ζωὴ μὲ Θεό, ἡ πρὶν ἀπὸ τὴ Β΄ παρουσία τοῦ Κυρίου (ὁ ἐπὶ γῆς παράδεισος), ὑπάρχει σὲ σχετικὴ μορφὴ μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας (δηλαδὴ τοῦ λόγου, τῶν μυστηρίων, τῆς προσευχῆς, τῆς φιλανθρωπίας, τῆς συγχωρήσεως, τῆς ἀγάπης, τῶν θλίψεων, τῶν δοκιμασιῶν, τῶν διωγμῶν, τῶν κακοπαθειῶν, κλπ). Εἶναι ἀναστρέψιμη μὲ τὴ μετάνοια σὲ περίπτωση ποὺ ὁ πιστὸς θὰ ἐκπέσει ἀπὸ τὴν πίστη.
3) Ἡ ζωὴ μὲ Θεὸ στοὺς οὐρανοὺς στὴν μετὰ τὴ Δευτέρα ἔλευση τοῦ Κυρίου (ὁ ἐν οὐρανοῖς παράδεισος) θὰ ὑπάρχει ὑπὸ συνθῆκες ἀνώτερες καὶ πνευματικότερες. Θὰ εἶναι ἀμετάβλητη καὶ μὴ ἀναστρέψιμη. Δὲν θὰ ὑπάρχει μετάνοια.
4) Ἡ ζωὴ χωρὶς Θεὸ ἐδῶ στὴν πρὸ τῆς δευτέρας παρουσίας τοῦ Κυρίου (ἡ ἐπὶ γῆς κόλαση) σὰν ὑλιστικὴ ἄδικη ἡδονοθηρικὴ πλεονεκτικὴ ἄπληστη μάταιη καὶ πικρή, στερεῖται τῆς μακαριότητος. Εἶναι ἀναστρέψιμη, ἂν ὁ ἄνθρωπος μετανοήσει.
5) Ἡ μὲ χωρὶς Θεὸ ζωὴ στὴ μετὰ τὴ Δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου στερεῖται παντελῶς τῆς μακαριότητος ὡς ὀδυνηρὴ καὶ πικρή. Εἶναι ἀμετάβλητη καὶ μὴ ἀναστρέψιμη, διότι δὲν θὰ ὑπάρχει μετάνοια. Καὶ δὲν θὰ ὑπάρχει τρόπος ὁ κολασμένος νὰ τὴν ἀλλάξει ἢ νὰ τὴν ἐξαγοράσει.
Μῦθος λοιπὸν ἡ εἰρωνεία τῶν κοσμικῶν ὅτι τάχα οἱ Χριστιανοὶ θ’ ἀπολαύσουν τὴ μακαριότητα μετὰ τὸ θάνατο, κι ὅτι τάχα ἡ προσδοκία τους εἶναι ἀφελής. Ὁ Χριστὸς ξεκαθαρίζει τὰ πράγματα. Ἀπ’ ἐδῶ ἀρχίζει ὁ παράδεισος, ἀπ’ ἐδῶ καὶ ἡ κόλαση. Παράδεισος εἶναι ἡ χριστιανική, ἡ ἀληθινὰ χριστιανικὴ ζωή. Καὶ κόλαση εἶναι ἡ κοσμική, ἡ μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν ἐκκλησία του ζωή.
Ὑπ’ ὄψιν ὅτι ὁ Χριστὸς τὶς προδιαγραφὲς τῆς κατὰ Θεὸν ζωῆς (= θλίψεις διωγμοὺς ἀδικίες περιφρονήσεις κλπ) τὶς προϋποθέτει ὄχι μόνο γιὰ τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ πρῶτα γιὰ τὸν ἑαυτό του. Τὶς τηρεῖ καὶ τὶς ζεῖ πρῶτα ὁ ἴδιος, φθάνοντας μέχρι τὸ σταυρὸ καὶ τὸ θάνατο. Δὲν εἶναι διπλωμάτης ἢ ψεύτης. Δὲν λέει ἄλλα γιὰ τοὺς ἀνθρώπους του καὶ ἄλλα γιὰ τὸν ἑαυτό του, ὅπως συνήθως οἱ πολιτικοὶ ἡγέτες τῆς γῆς, ἀλλ’ ὅ,τι ἰσχύει γιὰ τοὺς ἄλλους, ἰσχύει καὶ γιὰ τὸν ἴδιο. Ὁ ἴδιος προβάλλει τὸν ἑαυτό του σὰν τὸ ἰδεῶδες καὶ τὸ μοναδικὸ πρότυπο πρὸς μίμηση, σὰν τὴν ὁδὸ τὴν ἀλήθεια καὶ τὴ ζωή. Δίνει αὐτὸς πρῶτος τὸ παράδειγμα τῆς θυσίας καὶ τῆς αὐταπαρνήσεως. Κόβει τὴν ἐπίγεια ζωή του στὰ 33 του, γιὰ νὰ εἶναι συνεπὴς στὶς ἀρχές του.
Τέλος δὲν ὑποχρεώνει κανέναν νὰ τὸν μιμηθεῖ. Καλεῖ ἐλεύθερα. Ἂς ἀποφασίσει ὁ καθένας μόνος του ἂν θ’ ἀκολουθήσει ζωὴ μὲ Θεὸ ἢ χωρὶς Θεό, παράδεισο ἢ κόλαση. Σέβεται τὴν ἐπιλογὴ τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Τοῦ ἐπιμερίζει μόνο τὴν εὐθύνη τῆς ἐπιλογῆς του.
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης
(δημοσίευσις 25/3/2011)