Κάθε ἕνας ποὺ ὁδηγεῖ αὐτοκίνητον εἶναι ἐπαγγελματίας ὁδηγός; μπορεῖ ὁ καθένας ποὺ ὁδηγεῖ καθημερινῶς τὸ σαραβαλάκι του ἢ τὴν κουρσάρα του νὰ ὁδηγήσῃ καὶ ἕνα φορτηγὸ ἢ μιὰ νταλίκα ἢ ἕνα αὐτοκίνητο τῆς φόρμουλα ἕνα;
Κάθε ἕνας μας ξέρει νὰ χρησιμοποιῇ τὸ ἠλεκτρικὸ ῥεῦμα στὸ σπίτι του (π.χ. νὰ ἀνάβῃ τὰ φῶτα, νὰ ἀνάβῃ τὴν ἠλεκτρικὴ κουζίνα κ.λπ.)· μήπως αὐτὸ σημαίνει ὅτι εἶναι καὶ ...ἠλεκτρολόγος;
Κατ᾿ ἀναλογίαν ἂς προβληματιστοῦμε καὶ γιὰ τὰ ἑξῆς.
᾿Επειδὴ κάθε ἱερεὺς λειτουργεῖ συνεχῶς καὶ τελεῖ πλεῖστες ὅσες ἀκολουθίες, αὐτὸ σημαίνει ὅτι κάθε ἱερεὺς εἶναι αὐτόχρημα καὶ λειτουργιολόγος; ἔχουμε ἄραγε ἀναλογιστῆ τί σημαίνει λειτουργιολόγος;
᾿Επειδὴ κάθε ψάλτης ἐπὶ τοῦ ἀναλογίου κρατάει συνεχῶς στὰ χέρια του ἢ ἔστω συμβουλεύεται συχνὰ τὸ τυπικόν, τὸ ὅποιο τυπικὸν τοῦ διαθέτει ὁ ναός, καὶ ἐπειδὴ ἐνδεχομένως διαθέτει καὶ κάποιο πτυχίο ἱεροψάλτου ἢ δίπλωμα «βυζαντινῆς» μουσικῆς, τὸ ὁποῖον λέγει ὅτι ἐδιδάχθη καὶ τὸ μάθημα τοῦ τυπικοῦ, καὶ ὅτι ἐνδεχομένως εἰς τὸ σχετικὸν μάθημα ἀρίστευσε, σημαίνει αὐτὸ ὅτι εἶναι καὶ τυπικολόγος;
᾿Επειδὴ σήμερα ὑπάρχει πληθώρα ἐκδόσεων περὶ τοῦ τυπικοῦ, ἴσως καὶ 20 τέτοιες ἐκδόσεις, μπορεῖ καὶ παραπάνω, ἂν πάρῃ κάποιος καὶ διαβάσῃ καὶ τὰ 20 αὐτὰ βιβλία (ποὺ οἱ περισσότεροι πολὺ ἀμφιβάλλω ἂν ἔχουν διαβάσει καὶ μελετήσει ἕστω ἕνα τυπικὸ ὁλόκληρο, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ μέχρι τὸ τέλος), σημαίνει ὅτι ἔγινε καὶ τυπικολόγος; ἔχουμε ἄραγε ἀναλογιστῆ τί σημαίνει τυπικολόγος;
Στὴν «Συμβολὴ» τεῦχος 17, σ. 11-14, ὑπάρχει ἀναφορὰ στὸν μακαρίτη καθηγητὴ ᾿Ιωάννη Φουντούλη καὶ τί ὁ ἴδιος ἔλεγε γιὰ τὸν ἑαυτό του. εἶχα τὴν εὐκαιρία νὰ ἀκούσω αὐτὸ τὸ «μάθημα», τὸ ὄντως μάθημα, πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ ἴδιου τοῦ Φουντούλη, καὶ τὸ ἴδιο μάθημα μοῦ εἶπε (σὰν παρακαταθήκη) καὶ τὴν τελευταία φορὰ ποὺ τὸν εἶδα καὶ συνεργάστηκα μαζί του, λίγους μῆνες πρὸ τῆς κοιμήσεώς του. γι᾿ αὐτὸ ἐγὼ δὲν ἔχω πεῖ σὲ κανέναν οὔτε ἔχω δηλώσει ποτὲ ὅτι εἶμαι τυπικολόγος, οὔτε εἶμαι βέβαια, οὔτε θεωρῶ τὸν ἑαυτό μου τυπικολόγο, οὔτε κἂν τυπικάριος δὲν δηλώνω. θεωρῶ ὅτι εἶμαι ἁπλῶς ἕνας μελετητὴς καὶ ἐρευνητὴς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ, ποὺ μελετᾷ διότι δὲν ξέρει καὶ θέλει νὰ μάθῃ, γνωρίζοντας καλὰ ὅτι ὑπάρχουν ἄλλοι ποὺ εἶναι πραγματικοὶ καὶ σπουδαῖοι ἐρευνητές τοῦ τυπικοῦ – «ὁ νοῶν νοείτω».
(7/8/2008)
