ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Κανόνες Δ. Συζήτησης
῾Η χρῆσις τοῦ δημοσιευομένου ὑλικοῦ καὶ τῶν συνημμμένων ἀρχείων διέπεται ἀπὸ τοὺς παρακάτω ὅρους·
α) γιὰ τὰ πνευματικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1236
β) γιὰ τὰ ἐμπορικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1237

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Σάβ 31 Οκτ 2009, 14:43:46

    ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ
    ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ
    ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

    εἰσαγωγή·
    ῥαδιόφωνον, ἐκκοσμίκευσις
    καὶ ἐκκλησιαστικὴ ποιμαντική
§1. Πρέπει ἐξ ἀρχῆς νὰ εἴπω ὅτι κατὰ βάθος δὲν εἶμαι θιασώτης τῆς θεωρίας ὅτι ἡ ἐκκλησία πρέπει νὰ ἔχῃ ἰδικούς της ῥαδιοφωνικοὺς καὶ τηλεοπτικοὺς σταθμούς. καὶ νομίζω ὅτι δὲν τοὺς χρειάζεται. ἡ ἐκκλησία ὡς σῶμα Χριστοῦ ἔχει ἀποστολὴν νὰ κυριεύσῃ ἅπαντα τὸν κόσμον, νὰ ἐκχριστιανίσῃ καὶ ἐξαγιάσῃ αὐτόν, νὰ μεταβάλῃ ἅπαντας τοὺς ἀνθρώπους ὅπου γῆς εἰς συνειδητοὺς πιστοὺς τοῦ ἐσταυρωμένου Ναζωραίου, καὶ ἐν ἑνὶ λόγῳ νὰ μετατρέψῃ ἅπαντα τὸν κόσμον εἰς ἐκκλησίαν. ἑπομένως ἡ ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ ἔχῃ στόχον τὴν δημιουργίαν καὶ συντήρησιν «ἰδικοῦ της» ῥαδιοτηλεοπτικοῦ σταθμοῦ, ἀλλὰ νὰ κάμῃ ἰδικούς της ἁπαξάπαντας τοὺς ῥαδιοτηλεοπτικοὺς σταθμοὺς τοῦ κόσμου. ἀλλὰ περιορίζω τὸν λόγον μόνον εἰς τὰ τῆς ῾Ελλάδος, καὶ δὴ ἐν ᾿Αθήναις.

§2. ῾Η ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ κάμνῃ διακρίσεις ὄχι μόνον μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἀλλὰ καὶ μεταξὺ τῶν τεχνικῶν μέσων εἰς «ἰδικῶν μας» καὶ «ξένων». εἶναι προτιμότερον, νομίζω, οἱ ποιμένες νὰ ἀγωνίζωνται, διὰ νὰ μεταδώσουν τὸ χριστιανικὸν φρόνημα εἰς τοὺς δημοσιογράφους καὶ λοιποὺς συντελεστὰς τῶν ῥαδιοτηλεοπτικῶν μέσων, παρὰ νὰ γίνωνται οἱ ἴδιοι δημοσιογράφοι καὶ παραγωγοὶ ἐκπομπῶν καὶ νὰ ψάχνουν ἐναγωνίως διὰ οἰκονομικοὺς χορηγοὺς καὶ δωρητὰς καὶ διὰ πελάτας πρὸς διαφήμισιν. τὸ πρῶτον θεωρῶ ὡς σύμφωνον μὲ τὴν ἀποστολήν των, τὸ δεύτερον ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ἐκκοσμικεύσεως.

§3. ᾿Εν τῷ λεκανοπεδίῳ τῆς ᾿Αττικῆς ὑπάρχει πληθώρα ἰδιωτικῶν σταθμῶν λειτουργούντων καθ᾿ ὅλον τὸ 24ωρον. ἂν εἰς κάθε σταθμὸν ἡ τοπικὴ ἐκκλησία ἢ ἐνορία εἶχεν ἕστω μίαν ἑβδομαδιαίαν ἐκπομπήν, ἂν οἱ ποιμένες εἶχαν «εἰσβάλει» εὐαγγελικῶς καὶ χριστιανοπρεπῶς εἰς τοὺς σταθμοὺς αὐτοὺς καὶ εἰς τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων καὶ τοὺς εἶχαν ἐμφυσήσει χριστιανικὸν φρόνημα, ἂν ὅλοι οἱ σταθμοὶ ἐθεώρουν τὸν λόγον τοῦ ποιμένος ἀπαραίτητον διὰ τὴν ὡλοκληρωμένην καὶ ἀντικειμενικὴν ἐνημέρωσιν τῶν ἀκροατῶν, ὅπως θεωροῦν ἀναγκαῖον τὸν λόγον τοῦ ἰατροῦ, τοῦ ψυχολόγου, τοῦ διατροφολόγου, τοῦ ἐπιστήμονος, τοῦ πολιτικοῦ, τοῦ οἰκονομολόγου, τοῦ εἰδικοῦ κ.λπ., ἂν ὅλοι ἢ οἱ μισοὶ ἢ τὸ ἓν τρίτον ἔστω τῶν σταθμῶν κατενοοῦσε τὴν ἀναγκαιότητα καὶ ὠφέλειαν μεταδόσεως τακτικῶν καὶ ἐκτάκτων ἐκκλησιαστικῶν ἀκολουθιῶν καὶ γεγονότων τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας ἢ ἐνορίας, ποία ἀνάγκη θὰ ὑπῆρχε τότε διὰ τὴν ὕπαρξιν ἰδιαιτέρου «ἐκκλησιαστικοῦ» σταθμοῦ;

§4. ῾Ο Κύριος εἶπε πρὸς τοὺς μαθητάς του· «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη» (Μθ 28,19). αὐτὴ ἡ ἐντολὴ τοῦ Κυρίου ἐπιβάλλει μίαν σχέσιν διδασκαλίας καὶ μαθητείας μεταξὺ ἐκκλησίας (διδασκάλου) καὶ ἐθνῶν (μαθητῶν). ἡ μαθητεία ὅμως προϋποθέτει προσωπικὴν ἐπαφὴν διδασκάλου καὶ μαθητῶν καὶ ἐνεργὸν συμμετοχὴν τοῦ μαθητευομένου, πράγματα ποὺ ἀπουσιάζουν ἀπὸ τὴν ῥαδιοτηλεοπτικὴν ἀκρόασιν. εἰδάλλως θὰ εἶχαν καταργηθῆ πρὸ πολλοῦ τὰ σχολεῖα, ἂν ἦτο δυνατὸν τὰ παιδιὰ νὰ μάθουν γράμματα ἀπὸ ῥαδιοφώνου καὶ τηλεοράσεως. ἡ ὕπαρξις λοιπὸν τῶν σημερινῶν «ἐκκλησιαστικῶν» ῥαδιοφωνικῶν σταθμῶν καὶ ἡ ὑπὸ πάντων ἀναγνώρισις τῆς χρησιμότητος καὶ ἀναγκαιότητος αὐτῶν, κατ᾿ ἐμὲ ἐν πρώτοις δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ μία ἠχηρὰ ὁμολογία τῆς συγχρόνου ἐκκλησίας ὅτι ἀπέτυχε τοῦ κυρίου σκοποῦ της καὶ ἔργου.

    εἰδικαὶ παρατηρήσεις
§5. Μετὰ τὰς γενικὰς ταύτας ἐπισημάνσεις καὶ θέσεις ὁ λόγος στρέφεται εἰς παρατηρήσεις καὶ προτάσεις διὰ διορθώσεις καὶ βελτιώσεις τῆς παρουσίας καὶ τοῦ ἔργου τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. τὰ ἐνταῦθα σημειούμενα ἀναφέρονται κυρίως εἰς τὴν ἐκ τοῦ παρελθόντος μέχρι τώρα συνολικὴν εἰκόνα τοῦ σταθμοῦ, καθὼς ἀφότου προσφάτως ἀνέλαβε νέος διευθυντὴς ὁ π. ΧΧΧ WWW, ἀναμένονται ἀλλαγαὶ καὶ ἀνανεώσεις ἐπὶ τὰ βελτίω. ὅλα εἶναι προσωπικαί μου θέσεις, ἀλλὰ πολλὰς ἀπὸ αὐτὰς τὰς ἔχω συζητήσει καὶ μὲ ἄλλα πρόσωπα τῆς ἐκκλησίας καὶ τῶν ῥαδιοτηλεοπτικῶν μέσων καὶ διεπίστωσα κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἧττον ταύτισιν ἀπόψεων εἰς πολλά.

    ἡ ταυτότης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ῥαδιοφώνου
§6. ῞Ενα θέμα τοῦ σταθμοῦ εἶναι ὅτι δίδει τὴν ἐντύπωσιν ὅτι ἀκόμη δὲν ἔχει εὕρει τὴν ταυτότητά του, ἐνίοτε δὲ οὔτε τὴν ἐκκλησιαστικὴν ταυτότητά του, καὶ ὅτι δὲν ἔχει ἀποσαφηνισθῆ εἰς ποῖον κοινὸν ἀπευθύνεται· εἰς τοὺς κληρικοὺς μόνον ἢ καὶ εἰς τοὺς λαϊκούς; εἰς τοὺς μοναχικοὺς ἡλικιωμένους, εἰς τοὺς «φανατικοὺς» πιστούς, εἰς τοὺς χλιαρούς, εἰς τοὺς ἀδιαφόρους, εἰς τοὺς ἐχθρευομένους τὴν ἐκκλησίαν; τί προσπαθεῖ νὰ παρουσιάσῃ ὁ σταθμός; τὸ κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν ἀλήθειαν τοῦ εὐαγγελίου, τὸ καινὸν μήνυμα τῆς ἀναστάσεως ἢ τὸ «κοινωνικὸν» ἔργον τῆς ἐκκλησίας, ἐκκλησιαστικὰ πρόσωπα πρὸς περαιτέρω ἀνάδειξίν των κ.λπ.; καὶ τί θεωροῦμεν «κοινωνικὸν» ἔργον τῆς ἐκκλησίας; ἡ μεταβολὴ τοῦ ἁμαρτωλοῦ εἰς ἅγιον δὲν εἶναι κοινωνικὸν ἔργον; τὸ κήρυγμα μετανοίας τοῦ ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ δὲν ἦτο αὐτόχρημα καὶ μέγιστον κοινωνικὸν ἔργον;

§7. Θεωρῶ ὅτι ἐκκλησιαστικὸν ῥαδιόφωνον εἰς τὸ ὁποῖον δὲν προβάλλεται πρωτίστως καὶ οὐσιαστικῶς ὁ ἀρχηγὸς καὶ ἱδρυτὴς καὶ κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας ᾿Ιησοῦς Χριστὸς καὶ τὸ κοσμοσωτήριον μήνυμα τῆς ἀναστάσεώς του, δὲν κυριαρχεῖ τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου, δὲν ἑρμηνεύεται ἡ ῾Αγία Γραφὴ μὲ ἀποκλειστικῶς ὀρθόδοξες πατερικὲς προϋποθέσεις, δὲν παρουσιάζονται τὰ δόγματα πίστεως τῆς ἐκκλησίας, ἀλλὰ εἶναι ἕνα ῥαδιόφωνον ποὺ περὶ ἄλλα «μεριμνᾷ καὶ τυρβάζεται», τότε μᾶλλον δὲν ὠφελεῖ καὶ δὲν ἔχει λόγον ὑπάρξεως.

    τὸ πρόγραμμα τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ
§8. Πρόγραμμα. τὸ ἑβδομαδιαῖον πρόγραμμα τοῦ σταθμοῦ παρουσιάζεται εἰς τὸ διαδίκτυον (καὶ ἐντύπως) νὰ ἀρχίζῃ ἀπὸ δευτέρας, δηλαδὴ ἀπὸ τὴν δευτέραν ἡμέραν τῆς ἑβδομάδος καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν πρώτην, ποὺ εἶναι ἡ κυριακὴ ὄχι μόνον διὰ τὴν ἐκκλησίαν, ἀλλὰ καὶ δι᾿ ὅλα τὰ κράτη τῆς Εὐρώπης καὶ τὰ περισσότερα τοῦ κόσμου.

§9. Τὸ πρόγραμμα τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ χωρίζεται εἰς τρεῖς ζῶνες ἐκπομπῶν, πρωινὴν ἀπογευματινὴν καὶ νυκτερινήν (ἡ τελευταία ἔχει ἐπαναλήψεις). ἡ νυκτερινὴ ζώνη ἡ μετὰ τὰ μεσάνυκτα ἐκκλησιαστικῶς καὶ πολιτικῶς δὲν ἀνήκει εἰς τὴν λήξασαν ἡμέραν ἀλλ᾿ εἰς τὴν ἀρχομένην. θὰ ἔπρεπε δηλαδὴ φερ᾿ εἰπεῖν τὸ πρόγραμμα τῆς τρίτης νὰ ἀρχίζῃ μὲ τὴν νυκτερινὴν ζώνην καὶ μὲ μίαν ἐν παρενθέσει διευκρίνισιν, π.χ. «ἐπανάληψις ἐκπομπῶν τῆς παρελθούσης ἡμέρας». ἀλλ᾿ ὅπου καὶ ἂν ἐνταχθῇ ἡ νυκτερινὴ ζώνη, ἀσφαλῶς δὲν ἀνήκουν εἰς αὐτὴν ὁ ὄρθρος καὶ ἡ λειτουργία τῆς 6ης πρωινῆς! ἂν κοιτάξῃ κανεὶς τὸ πρόγραμμα τοῦ σταθμοῦ, θὰ ἴδῃ πράγματι τὸ παράδοξον ἡ 6η πρωινὴ (ὄρθρος καὶ λειτουργία) νὰ σημειοῦται ὄχι μόνον εἰς τὸ πρωινὸν πρόγραμμα, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν νυκτερινὴν ζώνην.

§10. Εἰς τὴν πρωινὴν ζώνην ἔχομεν τὰς ἐκπομπὰς τῶν δημοσιογράφων τοῦ σταθμοῦ καὶ εἰς τὴν ἀπογευματινὴν τῶν λοιπῶν κληρικῶν καὶ λαϊκῶν παραγωγῶν. ἡ κατανομὴ αὐτὴ μᾶλλον δὲν εἶναι ἐπιτυχὴς διὰ πολλοὺς λόγους. οἱ δημοσιογράφοι ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἔχουν καθημερινὰς ἐκπομπάς, οἱ δὲ λοιποὶ συντελεσταὶ ἑβδομαδιαίας. θὰ προετίμων τὸ ἀντίστροφον, διότι τὸ ἐκκλησιαστικὸν ῥαδιόφωνον χρειάζεται κυρίως καὶ πρωτίστως λόγον θεολογικὸν καὶ ποιμαντικόν καὶ κατόπιν πρόγραμμα δημοσιογραφικόν.

§11. Αἱ πρωιναὶ δημοσιογραφικαὶ ἐκπομπαὶ πολλάκις τὸ μόνον ποὺ προσφέρουν εἶναι νὰ ἐπαναλαμβάνουν αὐτολεξεὶ τὰς πληροφορίας τοῦ πρωινοῦ δελτίου εἰδήσεων. τοῦτο μπορεῖ νὰ γίνεται, μόνον ἂν ἔχουν ἰδιαίτερα καὶ ἐκτενῆ καὶ λεπτομερῆ καὶ ἐνδιαφέροντα ῥεπορτὰζ δι᾿ ἕνα θέμα τοῦ δελτίου εἰδήσεων, ὁπότε θὰ προσφέρουν εὐρυτέραν ἐνημέρωσιν καὶ ἐνδεχομένως θεολογικὴν ἢ ἐκκλησιαστικὴν θεώρησιν τοῦ γεγονότος. διὰ τὸ τελευταῖον ὅμως οἱ περισσότεροι δημοσιογράφοι τοῦ σταθμοῦ φαίνεται ὅτι δὲν ἔχουν τὰς καταλλήλους προϋποθέσεις, ὁπότε μᾶλλον χρειάζεται νὰ προστεθοῦν καὶ κάποιοι κατάλληλοι θεολόγοι συνεργάται.

§12. ᾿Ενδεχομένως θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ ἐξετασθῇ ἡ ἀντικατάστασις κάποιων ἐξ αὐτῶν τῶν ἐκπομπῶν (ἢ ἔστω τοῦ περιεχομένου των) ἀπὸ μίαν συστηματικὴν παρουσίασιν εἰδήσεων ἀπὸ ὅλας τὰς μητροπόλεις τῆς ῾Ελλάδος καὶ κατόπιν ἀπὸ ὅλην τὴν ὀρθόδοξον ἐκκλησίαν.

    τὸ θέμα τῶν διαφημίσεων
§13. Πρόβλημα ὑπάρχει ἐνίοτε μὲ τὰς διαφημίσεις τοῦ σταθμοῦ. διαφημίσεις περὶ ἀμοιβαίων κεφαλαίων καὶ ἐπενδυτικῶν προγραμμάτων δὲν νομίζω ὅτι ἁρμόζουν. ἐνῷ ἔχουν ἀκουσθῆ κατὰ τὸ παρελθὸν καὶ διαμαρτυρίαι ἀκροατῶν διὰ διαφημίσεις προϊόντων ἢ ἑταιρειῶν ποὺ κινοῦνται εἰς τὴν σφαῖραν τῆς «χαλαρώσεως», τοῦ «διαλογισμοῦ» ἢ τοῦ ἀποκρυφισμοῦ, καὶ ἄρα ἀντίκεινται εἰς τὸ μήνυμα τοῦ εὐαγγελίου.

    πρωινὴ ζώνη
§14. ῾Η καθημερινὴ ἐκπομπὴ (ὥρα 08.00) ΜΟΡΦΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ, εἶναι καλὴ καὶ ἀναγκαία διὰ τὸν σταθμόν. εἶναι μᾶλλον ἀτυχὴς ὁ ὑπότιτλός της «ἀφιέρωμα στὸ ἁγιολόγιο τῆς ἡμέρας». μία καθημερινὴ ἐκπομπὴ δὲν εἶναι ἀφιέρωμα. ἄλλο πρᾶγμα νὰ εἴπωμεν ὅτι «ἡ σημερινὴ ἐκπομπὴ εἶναι ἀφιέρωμα εἰς τὸν ἅγιον Τάδε καὶ θὰ ὁμιλήσωμεν σήμερον ἀποκλειστικῶς διὰ τὸν βίον καὶ τὰ ἔργα του». ἐπίσης αἱ ἁγιολογικαὶ πληροφορίαι ποὺ παρουσιάζονται δὲν προέρχονται πάντοτε ἀπὸ ἐγκύρους πηγάς. μία συνεργασία μὲ εἰδικοὺς ἐπὶ τῶν ἁγιολογικῶν θεμάτων νομίζω ὅτι χρειάζεται, ἂν δὲν ὑπάρχῃ ἤδη. νὰ προσεχθῇ ἐπίσης τὸ ὅτι μετά, εἰς ἄλλην πρωινὴν ἐκπομπήν, ἐνίοτε ἐπαναλαμβάνονται τὰ ἁγιολογικὰ θέματα τῆς ἡμέρας, ἐνῷ ταυτοχρόνως προσφέρεται εἰς τοὺς ἀκροατὰς ἀνάμεικτος μουσική (σύγχρονος μουσικὴ μαζὶ μὲ ψαλτικήν).

    ἡ μουσικὴ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ῥαδιοφώνου
§15. ῞Ενα ἄλλο πρόβλημα τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ εἶναι ἡ μουσική του· ποία μουσικὴ προβάλλεται καὶ ποία μουσικὴ χρησιμοποιεῖται ὡς «ἐπένδυσις» τῶν ἐκπομπῶν; εἰς διαφόρους ἐκπομπὰς (συχνάκις τῆς πρωινῆς ζώνης) ἐνίοτε ἀκούονται μουσικὰ τραγούδια ξενόγλωσσα, ἀκόμη καὶ προερχόμενα ἀπὸ καμπαρὲ καὶ νυκτερινὰ κέντρα! ἡ ὀρθόδοξος ἐκκλησία ἔχει συγκεκριμένας ἀντιλήψεις διὰ τὸ ἦθος ποὺ μορφώνει ἡ μουσικὴ ἐπὶ τῶν ἀκροατῶν καὶ μὲ βάσιν αὐτὰς τὰς ἀντιλήψεις διεμόρφωσε τὴν ἐν τῇ λατρείᾳ της μουσικήν. αἱ αὐταὶ ἀντιλήψεις πρέπει κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἧττον νὰ ἰσχύσουν ὡς κριτήρια καὶ διὰ τὴν ἐπιλογὴν τῆς μουσικῆς τοῦ σταθμοῦ, ἂν θέλωμεν νὰ εἴμεθα συνεπεῖς μὲ τὸν χαρακτηρισμόν του ὡς ἐκκλησιαστικοῦ. δὲν ἐννοῶ νὰ ἀκούεται ἀποκλειστικῶς ἐκκλησιαστικὴ λατρευτικὴ μουσική, ἀλλὰ ἡ ἐπιλογὴ ἀπὸ ἄλλα ἤδη μουσικῆς νὰ γίνεται μὲ τὰ κριτήρια ποὺ ἔχουν θεσπίσει ἀπὸ αἰώνων οἱ μουσικοὶ τῆς ἐκκλησίας (πολλοὶ ἐξ αὐτῶν ἅγιοί της) διὰ τὸ ἦθος ποὺ ἐκφράζει κάθε ἦχος καὶ κάθε μουσικὸν ἄκουσμα. ἐπίσης πρέπει νὰ ἔχωμεν ὑπόψει μας ὅτι ὑπάρχουν πολλοὶ ἄλλοι σταθμοὶ ποὺ προσφέρουν λαϊκὸν τραγοῦδι, ῥεμπέτικο, ῥόκ, τζάζ, κλασσικὴν μουσικὴν καὶ λοιπά, καὶ μὲ τοὺς ὁποίους ὁ ἐκκλησιαστικὸς σταθμὸς οὔτε μπορεῖ οὔτε πρέπει νὰ συναγωνισθῇ. ἂς προσφέρωμεν ἐκεῖνο τὸ μουσικὸν ὑλικὸν ποὺ δὲν ὑπάρχει εἰς τοὺς ἄλλους σταθμούς. βεβαίως ὑπάρχουν ἤδη καλαὶ μουσικαὶ ἐκπομπαί, ὅπως ἡ ἐκπομπὴ ἑκάστης δευτέρας (ὥρα 19.00) ΔΙΑΚΟΝΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΥΜΝΟΛΟΓΙΑΣ μὲ τὸν ἀρχιμανδρίτην Εἰρηναῖον Νάκον, καὶ ἄλλαι.

    περιεχόμενον καὶ παρουσίασις ἐκπομπῶν
§16. Γίνονται ἐκπομπαὶ διὰ κινηματογραφικὰ καὶ θεατρικὰ ἔργα ἐντελῶς κοσμικοῦ περιεχομένου, καὶ ἐπιχειροῦνται δῆθεν «θεολογικαὶ» ἀναλύσεις καὶ δῆθεν ὀρθόδοξοι ἀναγωγαὶ καὶ ἑρμηνεῖαι τῶν σεναρίων, ὥστε νὰ ἐξαχθοῦν ὠφέλιμα καὶ «πνευματικὰ» συμπεράσματα διὰ τοὺς ἀκροατάς. διερωτᾶται κανείς· δὲν ἔχομεν ῾Αγίαν Γραφὴν νὰ ἑρμηνεύσωμεν, ἢ μήπως ὡλοκληρώσαμεν τὴν ἑρμηνείαν τῆς Βίβλου, τὰ ἐμάθαμεν ὅλα πλέον, ποιμένες καὶ ποιμαινόμενοι, καὶ δὲν ἔχομεν τί ἄλλο νὰ εἴπωμεν; εἶναι τὰ θεατρικὰ καὶ κινηματογραφικὰ σενάρια θεοφώτιστα καὶ ἀποτελοῦν πηγὰς τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας; καὶ ἔχομεν τὴν ἐντύπωσιν ὅτι θὰ μορφώσωμεν ὀρθοδόξως τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τοὺς ἠθοποιοὺς καὶ τὰς ἠθοποιούς, ποὺ πρωταγωνιστοῦν εἰς τὰ παρουσιαζόμενα ἔργα, τῶν ὁποίων ἡ ἰδιότης καὶ μόνον συνιστᾷ κατὰ τοὺς ἱεροὺς κανόνας ἀμάχητον κώλυμα ἱερωσύνης, ἡ δὲ δημοσία βιοτή των πόρρῳ ἀπέχει τῶν εὐαγγελικῶν ἐπιταγῶν;

§17. Λυποῦμαι ποὺ θὰ τὸ εἴπω, ἀλλὰ ὑπάρχουν καὶ δημοσιογράφοι μὲ καθημερινὴν ἐκπομπήν, οἱ ὁποῖοι δὲν φαίνεται νὰ ἔχουν τὰ κατάλληλα προσόντα δι᾿ ἐκείνην τὴν ὥραν εἰς μίαν τέτοιαν θέσιν ἐκκλησιαστικοῦ σταθμοῦ. μιμοῦνται ἄλλους δημοσιογράφους ἄλλων σταθμῶν, ἀλλὰ δὲν ἔχουν τὸ κατάλληλον «στύλ», τὸ ὕφος, τὴν πεῖραν, τὴν γνῶσιν, τὸν λόγον, τὴν ταχύτητα, τὴν ἀγχίνοιαν ποὺ χρειάζεται. ἐπὶ σοβαρῶν καὶ μὴ θεμάτων ἐκφέρουν ἀπὸ μικροφώνου τὰς προσωπικάς των ἀπόψεις δημοσιογραφικῇ ἀδείᾳ (ἥτις ἐνίοτε καταντᾷ ἀηδία). ἔχουν μόνιμον ῥὸκ μουσικὴν ὑπόκρουσιν, ἕνα συνεχὲς «ντὰπα ντοὺπ» ἐπιεικῶς ἀπαράδεκτον. παρουσιάζουν εἰς τὰς ἐκπομπὰς ὡς δημοσιογραφίαν τὴν προσωπικήν των ζωήν, περιστατικὰ ἀνούσια καὶ ἀδιάφορα διὰ τοὺς ἀκροατάς. ἄλλος ὁμιλεῖ διὰ παιδιὰ (γενικῶς διὰ τὰ παιδιὰ ἀλλὰ καὶ εἰδικῶς διὰ παιδιὰ μὲ παραβατικὴν συμπεριφορὰν) καὶ δίδει συμβουλὰς εἰς τοὺς γονεῖς, ἐνῷ δὲν εἶναι γονεὺς οὔτε ἔχει σχετικὰς σπουδάς. θὰ ἔπρεπε νὰ φέρουν ἕναν ἐκπρόσωπον τῆς ἀστυνομίας, ἕναν εἰδικόν, ἕναν ἐκπρόσωπον ἐπιστήμονα διὰ τὴν οἰκογένειαν καὶ ὄχι νὰ ὁμιλοῦν καὶ νὰ διδάσκουν ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ οἱ ἴδιοι, δίκην μόνον τῆς δημοσιογραφικῆς των ἰδιότητος. ἄλλοτε τὰ παρουσιαζόμενα θέματα εἶναι κοινότυπα, μὲ γελοῖα ἐπιχειρήματα, σχεδὸν μηδενικὴν ἐνημέρωσιν, πτωχὸν ἐπίπεδον λόγου, καὶ τὸ μόνον ποὺ προσφέρουν εἶναι ἡ μονότονος μονόπλευρος καὶ ἐκνευριστικὴ προβολὴ τοῦ λόγου των καὶ τῶν ἀπόψεών των. τοιούτου εἴδους ἐκπομπαὶ κατεβάζουν πολὺ τὸ ἐπίπεδον τοῦ σταθμοῦ καὶ εἶναι ἀσφαλῶς καλὸν νὰ καταργηθοῦν.

§18. ῞Οταν εἰς τὰς διαφόρους ἐκπομπὰς ὑπάρχῃ τηλεφωνικὴ ἐπικοινωνία μὲ εἰδικούς, εἶναι καλλίτερα τὰ πράγματα, πρέπει ὅμως νὰ δίδεται εἰς αὐτοὺς τοὺς εἰδικοὺς ὁ ἀπαραίτητος χρόνος, διὰ νὰ ὁμιλήσουν. γενικῶς ἂν μία ἐκπομπὴ δὲν ἔχῃ κάτι τὸ ἰδιαίτερον νὰ παρουσιάσῃ ἢ ἂν αὐτὰ ποὺ παρουσιάζῃ εἶναι κοινότυπα, καὶ ὑπάρχουν 100 ἄλλοι μὴ ἐκκλησιαστικοὶ σταθμοὶ ποὺ τὰ παρουσιάζουν καλλίτερα, δὲν βλέπω τὸν λόγον ὑπάρξεώς της.

§19. ᾿Εκ τῶν καλῶν καὶ σωστῶν ἐκπομπῶν θεωρῶ τὴν ἔχουσαν τίτλον ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ (ὥρα 12.00)· εἶναι καλῆς ποιότητος, μὲ καλὴν παρουσίασιν, καλὰ θέματα καὶ καλοὺς δημοσιογράφους, εἰς ὅσας τοὐλάχιστον ἀναμεταδόσεις ἤκουσα· ὑπάρχουν δὲ καὶ ἄλλαι.

    ἡ ποιότης λόγου τῶν ἐκπομπῶν
§20. Τὸ γλωσσικὸν ἐπίπεδον ἐκφωνητῶν, παρουσιαστῶν καὶ φιλοξενουμένων τοῦ σταθμοῦ εἶναι ἕνα ἄλλο θέμα ποὺ πρέπει σοβαρῶς νὰ μᾶς ἀπασχολήσῃ καὶ νὰ προσεχθῇ. περισσότερον ὅμως ἀφορᾷ καὶ αὐτὸ τοὺς δημοσιογράφους. τὰ «μαργαριτάρια» ποὺ ἀκούονται καθημερινῶς σχεδὸν εἶναι πολλὰ καὶ ἐνίοτε ἀπελπιστικά. σημειώνω ἕνα πρόσφατον καὶ σχετικῶς ἀνώδυνον· «ἂν ἀνατρεπόταν τὰ χριστιανικά της θεμέλια» (ἀντὶ ἀνατρέπονταν). ἐπίσης παρατηρεῖται ἄγνοια τῆς ἐκκλησιαστικῆς ὁρολογίας, τῆς ἐννοίας σημαντικῶν θεολογικῶν ὅρων, ἀλλὰ καὶ κακὴ χρῆσι τῆς νεοελληνικῆς. τὸ γεγονὸς δὲν περιποιεῖ ἰδιαιτέραν τιμὴν διὰ τὸν ἐκκλησιαστικὸν σταθμόν, δεδομένου ὅτι ἀείποτε ἡ ὀρθόδοξος ἐκκλησία ὑπῆρξεν ἡ κιβωτὸς διασώσεως τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης.

§21. Συναφὲς μὲ τὴν προηγουμένην παρατήρησιν εἶναι καὶ τὸ ὅτι παρατηρεῖται μία μᾶλλον ἀδικαιολόγητος ἄγνοια τῆς προσφάτου ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας ἢ τῆς ἐκκλησιαστικῆς διοικήσεως· ἀγνοοῦν ἄνθρωποι τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τί σημαίνει ἐπίσκοπος, μητροπολίτης, ἀρχιεπίσκοπος, ποῖος καλεῖται σεβασμιώτατος καὶ ποῖος πανοσιώτατος, ἢ τοὺς τίτλους τῶν μητροπόλεων. ἀκούονται φέρ᾿ εἰπεῖν φράσεις ὅπως «μητροπολίτης Λαμίας», «μητρόπολις ᾿Ακαρνανίας» καὶ ἄλλα, καὶ ταῦτα εἰς ἐνημερωτικὰς ἐκπομπάς!

§22. ῾Η συμμετοχὴ τῶν γυναικῶν εἰς τὸν σταθμὸν εἶναι ἕνα θέμα ποὺ ἀπαιτεῖ ἐπίσης προσοχήν. ἔχει παρατηρηθῆ γυναῖκες δημοσιογράφοι νὰ ἅπτωνται (ἐλλείψει καταλλήλων συνεργατῶν;) θεμάτων δογματικῶν, πατερικῶν, ἀπολογητικῶν, ἀντιαιρετικῶν καὶ ἄλλων χωρὶς τὴν πρὸς τοῦτο κατάλληλον καὶ ἐπαρκῆ γνῶσιν. ἀλλὰ καὶ πέραν τοῦ ἂν ὑπάρχει ἢ ὄχι ἡ ἀπαιτουμένη γνῶσις, ἡ ἐκφορὰ λόγου διδακτικοῦ παρὰ γυναικῶν ἀπευθυνομένων εἰς ἐπισκόπους ἢ ἄλλους κληρικοὺς ἢ καὶ πρὸς τοὺς ἀκροατὰς γενικῶς καὶ ἀορίστως εἶναι φαινόμενον ποὺ παρουσιάζει δυσκολίας. γενικῶς τὰ στελέχη τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ πρέπει ἐξάπαντος νὰ ἔχουν καὶ εἰδικὴν κατάρτισιν ἐπὶ θεμάτων ἐκκλησιαστικῶν καὶ θεολογικῶν.

    ἐκπομπαὶ ἀπογευματινῆς ζώνης
23. ῾Η ἀπογευματινὴ ζώνη ἔχει πολλὰς ἐκπομπὰς θεολογικοῦ περιεχομένου ἀλλὰ καὶ γενικοῦ ἐνδιαφέροντος. αἱ θεολογικαὶ ἐκπομπαὶ εἶναι ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον καλαί, ἀλλὰ ἐνίοτε ἔχουν κοινὰ καὶ τετριμμένα θέματα, καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν ἑλκύουν τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ ἀκροατοῦ. ἐπὶ παραδείγματι μία τοιαύτη ἐκπομπὴ παρουσιασθεῖσα τῇ δευτέρᾳ τῆς τυρινῆς (ἤ τοι τρεῖς ἑβδομάδας μετὰ τὴν ἔναρξιν τοῦ Τριῳδίου) εἶχε θέμα τὴν περίοδον τοῦ Τριῳδίου· θέμα ἤδη ἐξηντλημένον ἀπὸ ἄλλας προηγηθείσας ἐκπομπάς. καὶ ἐνῷ θὰ ἀνέμενε κανεὶς νὰ ἀκούσῃ διὰ τὴν ἐπερχομένην περίοδον τῆς τεσσαρακοστῆς νηστείας, ὡμίλησαν περισσότερον διὰ τὰς παρελθούσας κυριακὰς τοῦ τελώνου, τοῦ ἀσώτου κ.λπ.. πρέπει λοιπὸν νὰ ὑπάρχῃ συντονισμός, ὥστε κατὰ τὸ δυνατὸν νὰ μὴ συμπίπτουν θεματολογικῶς αἱ θεολογικαὶ ἐκπομπαί, ἢ τοὐλάχιστον, ἂν συμπίπτουν, νὰ ἐξετάζουν τὸ αὐτὸ θέμα ὑπὸ διαφορετικὸν πρῖσμα.

§24. ᾿Επὶ παραδείγματι ἡ ἐκπομπὴ τῆς «πανελληνίου ἑνώσεως θεολόγων» ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ (ἑκάστην δευτέραν 20.30) εἶναι μία καλὴ ἐκπομπή, ἡ ὁποία ὅμως θεματολογικῶς δὲν κατορθώνει πάντοτε νὰ ξεφύγῃ ἀπὸ τὰς ἀδυναμίας ποὺ περιεγράφησαν ἀνωτέρω. εἰδικῶς δὲ τὸ δυναμικὸν θεολόγων τῆς Π.Ε.Θ. θὰ μποροῦσε ἴσως νὰ ἀξιοποιηθῇ καλλίτερον εἰς ἕνα ἀναμορφωμένον καὶ δυναμικὸν πρόγραμμα τοῦ σταθμοῦ μὲ ἐκπομπὰς περισσοτέρας τῆς μιᾶς. τὸ αὐτὸ ἰσχύει καὶ διὰ ἕνα μέγαν ἀριθμὸν λαϊκῶν θεολόγων, οἱ ὁποῖοι θὰ μποροῦσαν νὰ ἀξιοποιηθοῦν καὶ νὰ προσφέρουν πολλὰ εἰς τὸ ῥαδιοφωνικὸν πρόγραμμα τῆς ἐκκλησίας.
ἰδιαιτέρως μνημονεύω τὴν ἐκπομπὴν τοῦ συγγραφέως Παναγιώτου Σωτήρχου ΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ (δευτέρα 21.30), ἡ ὁποία ἀσχολεῖται μὲ τὴν πονηρίαν, μὲ ὁδηγὸν τὴν ἑλληνορθόδοξον παράδοσιν τῆς ἐκκλησίας. εἶναι ὑπόδειγμα τοῦ πῶς μπορεῖ ἕνας ἱκανὸς παρουσιαστὴς νὰ ἀσχοληθῇ καὶ μὲ πρωτότυπα ἀλλὰ ἀκόμη καὶ μὲ κοινὰ καὶ τετριμμένα θέματα ἀλλὰ μὲ τρόπον ἐνδιαφέροντα καὶ πραγματικῶς ἐποικοδομητικόν. τόσον ἡ ἐκπομπὴ αὐτὴ ὅσον μαζὶ μὲ αὐτὴν καὶ ἄλλαι ἄλλων συνεργατῶν τοῦ σταθμοῦ ξεχωρίζουν ἐπίσης καὶ διὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ παρουσιασταί των δὲν προβάλλουν τοὺς ἑαυτούς των, ἂν καὶ ἔχουν καὶ ἡλικίαν καὶ πεῖραν καὶ γνώσεις, ἀλλὰ προτιμοῦν μὲ μίαν μεγαλειώδη σιωπηρὰν ταπείνωσιν νὰ προβάλλουν τὸν αὐθεντικὸν θεολογικὸν λόγον τῶν ἀρχαίων καὶ νεωτέρων πατέρων τῆς ἐκκλησίας.

§25. Τὸ ὕφος τοῦ ὁμιλοῦντος ἀπὸ ῥαδιοφώνου ἔχει μεγάλην σημασίαν διὰ τὸν ἀκροατήν. τὸ ῥαδιόφωνον εἶναι ἀσφαλῶς ἕνα βῆμα κηρύγματος πρὸς ὅλον τὸν κόσμον, ἀλλὰ διαφέρει ῥιζικῶς ἀπὸ τὴν αἴθουσαν τοῦ ναοῦ. δὲν νομίζω ὅτι ὁ ὁμιλῶν πρέπει νὰ ἔχῃ ὕφος «κηρυκτικὸν» ὡς ἐν τῷ ναῷ. ὁ λόγος ὁ ἀπόλυτος, ὁ διδακτικός, ὁ ἐμπεριέχων «θρησκευτικὸν φανατισμὸν» ἐλάχιστα οἰκοδομεῖ καὶ δὲν γίνεται εὔκολα ἀποδεκτὸς ἀπὸ τοὺς σημερινοὺς ἀνθρώπους, ἴσως διότι ἐγωιστικῶς οἱ πάντες θεωροῦν ἑαυτοὺς διδασκάλους τῶν ἄλλων. δὲν ὑπάρχει τὸ πνεῦμα μαθητείας, ὑπομονῆς καὶ ἀκροάσεως ποὺ εἶχαν οἱ παλαιοί. ἐντύπωσιν ποιεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι μὲ «κηρυκτικὸν καὶ διδακτικὸν» ὕφος ὁμιλοῦν συχνάκις ὄχι μόνον κληρικοὶ ἀλλὰ καὶ λαϊκοί, ἀκόμη καὶ γυναῖκες, ἀκόμη καὶ ὅταν δὲν ὁμιλοῦν ἀλλὰ διαβάζουν ἕνα κείμενον, π.χ. ἕνα ἁγιολογικὸν ὑπόμνημα. ὡς παραδείγματα ὀρθοῦ ῥαδιοφωνικοῦ ὕφους καὶ λόγου θὰ ἀναφέρω μεταξὺ πολλῶν μόνον δύο, τὸν προμνημονευθέντα Παναγιώτην Σωτῆρχον καὶ τὸν Κωνσταντῖνον Χολέβαν.

    μεταδόσεις ἱερῶν ἀκολουθιῶν
§26. Διὰ τὰς ἀναμεταδόσεις τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀκολουθιῶν «πολὺς ἡμῖν ὁ λόγος». σημειώνω ἐλάχιστα μόνον, λόγῳ τῆς ἐκτάσεως ποὺ ἔχει λάβει ἤδη τὸ κείμενον. εἰς τὰς μεταδιδομένας ἀκολουθίας συχνάκις δὲν τηρεῖται τὸ λειτουργικὸν τυπικὸν τῆς ἐκκλησίας. ἐπειδὴ εἰς τὴν ἐπαρχίαν οἱ ἄνθρωποι ἔχουν περισσοτέραν ταπείνωσιν καὶ τηροῦν μὲ σεβασμὸν τὰς τυπικὰς διατάξεις, ὅσοι ἐκ τῆς ἐπαρχίας παρακολουθοῦν ἐκ τοῦ ῥαδιοφώνου τὰς ἀκολουθίας κινδυνεύουν νὰ ξεχάσουν καὶ ὅσα ἐκ τοῦ τυπικοῦ γνωρίζουν. ἐπίσης ἡ συχνὴ μετάδοσις μόνον πανηγυρικῶν ἀκολουθιῶν μεταδίδει τὴν ἀντίληψιν τῆς ἄνευ λόγου ἀπεμπολήσεως τῆς καθημερινῆς κατανυκτικῆς ἀκολουθίας (ὕμνοι τῆς Παρακλητικῆς) καὶ τὴν παράτυπον προτίμησιν ἰδιαιτέρων φυλλάδων. πρέπει ὅμως νὰ φαίνεται καὶ ἐκ τοῦ ῥαδιοφώνου ὅτι ἡ λατρεία τῆς ἐκκλησίας δὲν εἶναι μόνον διὰ «τὰ πανηγύρια».

§27. Δὲν νομίζω ὅτι εἶναι ὀρθὸν νὰ μεταδίδεται ἡ καθημερινὴ ἀκολουθία ἀπὸ ἕνα μόνον ναόν, ἂν καὶ τεχνικῶς αὐτὸ εἶναι προτιμότερον. θὰ ἦτο ἴσως καλλίτερον ἀνὰ ἑβδομάδα νὰ ὑπῆρχεν ἀναμετάδοσις ἀπὸ ἄλλον ἐνοριακὸν ναόν. οὕτω θὰ ὑπεχρεοῦντο ὅλοι οἱ ναοὶ νὰ ἀκολουθoῦν τὸ ὀρθὸν τυπικὸν τοὐλάχιστον διὰ μίαν ἑβδομάδα.

§28. Γενικῶς νομίζω ὅτι πρέπει νὰ προβληματισθῶμεν· ποῖος εἶναι ὁ λόγος τῆς ῥαδιοφωνικῆς ἀναμεταδόσεως τῶν ἀκολουθιῶν; ἀντιμετωπίζονται ὡς μουσικοθεατρικὰ δρώμενα; ἀλλὰ τοῦτο δὲν εἶναι ἀσέβεια; θεωροῦνται ὡς προσευχητικαὶ εὐκαιρίαι; ἀλλὰ τοῦτο εἶναι μεγαλειτέρα ἀκόμη ἀσέβεια. εἶναι καὶ ἐξαπάτησις τοῦ ἁπλοῦ πιστοῦ λαοῦ ἡ ἀνάπτυξις παρ᾿ αὐτῷ τοῦ φρονήματος ὅτι διὰ τῆς τοιαύτης ἀκροάσεως δύναται νὰ ἀναπληρωθῇ ἡ χαμένη κοινὴ προσευχή. ἡ προσευχὴ δύναται νὰ ἀναπληρωθῇ μόνον διὰ τῆς προσευχῆς, καὶ ἡ κοινὴ προσευχὴ ἀναπληροῦται μὲ τὴν κατ᾿ ἰδίαν καὶ πάλιν μόνον μέχρι τοῦ βαθμοῦ ποὺ εἶναι δυνατὴ τοιαύτη ἀναπλήρωσις. ἡ ἀκρόασις, καὶ ἐκτὸς τοῦ ναοῦ μάλιστα, δὲν εἶναι προσευχή, ὅπως δὲν εἶναι προσευχὴ ἡ ἀκρόασις μιᾶς φωνοταινίας. καὶ εἶναι ἴσως δυνατὸν νὰ γίνῃ ἀνεκτὴ ἡ μετάδοσις τῶν λοιπῶν ἀκολουθιῶν ἑσπερινοῦ, ἀποδείπνου, μεσονυκτικοῦ, ὄρθρου. εἶναι ὅμως πεποίθησίς μου ὅτι δὲν πρέπει νὰ μεταδίδεται ἡ λειτουργία ἀπὸ τοῦ χερουβικοῦ ὕμνου καὶ μετά. δύναται νὰ ἐπιτραπῇ ἡ μετάδοσις αὐτῆς μέχρι τοῦ εὐαγγελίου καὶ τοῦ ἐπακολουθοῦντος αὐτὸ κηρύγματος, ἀλλὰ ἡ ἀκρόασις τῆς φρικτῆς τελεσιουργίας ὑπὸ ἀβαπτίστων, ἀπίστων, ἀλλοδόξων καὶ ἀλλοθρήσκων, καθόσον γνωρίζω, δὲν ἐπιτρέπεται ὑπὸ τῶν ἱερῶν κανόνων καὶ τῶν ἁγίων πατέρων τῆς ἐκκλησίας. ἐν τέλει τῆς παραγράφου ταύτης δύναται νὰ συμπεράνῃ κανεὶς ὅτι ἡ μετάδοσις τῶν ἀκολουθιῶν δὲν πρέπει νὰ θεωρῆται ὡς ὁ κυριώτερος σκοπὸς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σταθμοῦ. τὸ ῥαδιόφωνον δύναται νὰ νοηθῇ ὡς βῆμα λόγου καὶ ὄχι ὡς βωμὸς θυσιαστηρίου.

    ἐπιπλέον προτάσεις
§29. Εἰς τὸν ῥαδιοφωνικὸν σταθμὸν τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος θὰ ἐχρειάζετο σὺν τοῖς ἄλλοις καὶ ἡ θέσπισις νέων ἐκπομπῶν μὲ τὸ ἑξῆς περίπου περιεχόμενον·
α) ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία ἀπ᾿ ἀρχῆς ἕως σήμερον,
β) αἱ οἰκουμενικαὶ σύνοδοι καὶ οἱ ὅροι αὐτῶν (ἱστορία, ἑρμηνεία, σημασία),
γ) ἑρμηνεία τῆς ῾Αγίας Γραφῆς (συνολικὴ ὅμως καὶ ὀρθόδοξος ἑρμηνεία, καὶ ὄχι μόνον ἀνάλυσις τῆς περικοπῆς τῆς κυριακῆς· πατερικὴ καὶ εἰς βάθος ἑρμηνεία καὶ ὄχι κηρυγματολόγιον),
δ) τὰ δόγματα τῆς ὀρθοδόξου πίστεως,
ε) τὸ νόημα τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητος,
f) ἀνάλυσις καὶ ἑρμηνεία τῆς ὀρθοδόξου λειτουργικῆς ζωῆς,
ζ) ἀνάλυσις καὶ ἑρμηνεία τῆς ὀρθοδόξου ὑμνολογίας, καὶ ἄλλα.
ἐπίσης νὰ προβλεφθῇ ἡ μετάδοσις ἐκκλησιαστικῶν γεγονότων, ὅπως σεμιναρίων, ἡμερίδων, συνεδρίων κ.λπ., τὰ ὁποῖα ἂν δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μεταδίδωνται ἀπευθείας, νὰ ἠχογραφοῦνται καὶ νὰ μεταδίδωνται αἱ ὁμιλίαι καὶ διαλέξεις εἰς εὔθετον χρόνον, ἀλλὰ πάντως νὰ μεταδίδωνται.

§30. ᾿Εξεταστέα καὶ ἡ ἰδέα κατὰ πόσον θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ ὀργανωθῇ τὸ ἐκκλησιαστικὸν ῥαδιόφωνον εἰς πανελλήνιον βάσιν, ὅπως ἦτο κάποτε τὸ κρατικὸν ῥαδιόφωνον. δηλαδὴ κάποτε ὑπῆρχον τὰ δύο βασικὰ προγράμματα τῆς ἑλληνικῆς ῥαδιοφωνίας μὲ πανελλήνιον ἀκτῖνα, ἀλλ᾿ εἰς ἑκάστην πρωτεύουσαν νομοῦ καὶ μεγάλην πόλιν ὑπῆρχον τοπικὰ παραρτήματα, τὰ ὁποῖα ὡρισμένας ὥρας μετέδιδον τοπικὸν πρόγραμμα καὶ τοπικὰς εἰδήσεις καὶ κατόπιν ἐσυνέχιζαν τὴν ἀναμετάδοσιν τοῦ προγράμματος ἑνὸς ἐκ τῶν δύο πανελληνίων σταθμῶν. ὁμοίως θὰ ἦτο δυνατὸν ὁ ῥαδιοφωνικὸς σταθμὸς τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος νὰ μεταδίδεται πανελληνίως, αἱ δὲ μητροπόλεις νὰ διαθέτουν τοὺς τοπικούς των σταθμούς, οἱ ὁποῖοι ἄλλοτε θὰ μεταδίδουν τοπικὸν πρόγραμμα καὶ ἄλλοτε θὰ ἀναμεταδίδουν τὸν κεντρικὸν σταθμόν.

    * * *
§31. ᾿Ενταῦθα καταπαύω τὸν λόγον, ἂν καὶ ὑπάρχουν καὶ ἄλλα θέματα ἄξια συζητήσεως καὶ ἐξετάσεως.

§32. Τέλος, πρὸς ἀποφυγὴν πάσης παρεξηγήσεως μὲ τοὺς ἕως σήμερον συντελεστὰς τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ καὶ διὰ νὰ μὴ νομισθῇ ὅτι μὲ τὸ παρὸν ἐπιδιώκω προσωπικὰ ὀφέλη ἢ προσωπικὴν προβολήν, δηλῶ ὅτι δὲν πρόκειται νὰ ἀναλάβω ῥαδιοφωνικὴν ἐκπομπὴν εἴτε τακτικὴν εἴτε ἔκτακτον οὔτε θὰ μετέχω ἄλλως πως εἰς τὸ πρόγραμμα τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος.


᾿Εν ᾿Αθήναις, τῇ 30ῇ μαΐου 2008
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι

Re: ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Σάβ 31 Οκτ 2009, 14:47:26

Τὸ ἀνωτέρω ὑπόμνημα συνέταξα πρὸ ἑνὸς καὶ ἡμίσεος ἔτους περίπου διὰ πᾶν ἐνδιαφερόμενον. τότε πρόσωπα καὶ ἐκπομπαὶ ἦσαν τελείως διάφορα τῶν σημερινῶν· νομίζω ὅτι οὐδεὶς ἐξ ὅσων ἀναφέρω ὀνομαστικῶς συμμετέχει πλέον εἰς τὸ νέον πρόγραμμα τοῦ σταθμοῦ. οὐσιαστικῶς τὸ παρὸν ὑπόμνημα συνετάγη μὲ βάσιν τὰ δεδομένα πρὸ διετίας (τέλη 2007-ἀρχὰς 2008). τὸ κείμενον εἶχε δοθῆ εἰς ὡρισμένους γνωστούς μου ποὺ ἐνδιεφέροντο διὰ τὴν καλὴν ποιότητα τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς ἐκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος, ἀλλὰ δὲν γνωρίζω ἂν τελικῶς ἔφθασεν εἰς χεῖρας κάποιου ὑπευθύνου καὶ ἂν ποτὲ ἐλήφθη σοβαρῶς ὑπόψιν.

Σήμερον δυστυχῶς ἀκούονται πολλαὶ φωναὶ διαμαρτυρίας διὰ τὸ νέον πρόγραμμα τοῦ συγκεκριμένου σταθμοῦ. μετὰ τὴν παρέλευσιν τόσου χρονικοῦ διαστήματος δίδω εἰς τὴν δημοσιότητα αὐτὸ τὸ κείμενον, θεωρῶν ὅτι ἐξ αὐτοῦ δὲν θίγεται κάποιος προσωπικῶς, ἀλλὰ αἱ ἀναφερόμεναι γενικαὶ ἐπισημάνσεις ἴσως νὰ ὠφελήσουν ὡς προβληματισμοί.

Δ. Α.
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι


Επιστροφή στην Ποιμαντική

Μελη σε συνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 2 επισκέπτες

cron