Καὶ βέβαια ἡ ἐκκλησία ἔχει δικαίωμα νὰ ἐκδώσῃ ταυτότητες τῶν μελῶν της, ἕνα δικαίωμα ποὺ τὸ ἔχει καὶ τὸ ἀσκεῖ ὄχι μόνο ἡ πολιτεία, κάθε πολιτεία, ἀλλὰ καὶ κάθε ἀθλητικὸς σύλλογος, καὶ κάθε λέσχη ἢ σωματεῖο, καὶ κάθε πανεπιστήμιο, ἀκόμη καὶ κάθε ἰδιωτικὴ ἐπιχείρησι. ποιός εἶναι αὐτὸς ποὺ θὰ τολμήσῃ ν’ ἀμφισβητήσῃ στὴν ἐκκλησία ἕνα δικαίωμα ποὺ τὸ ἔχει καὶ ἡ κουτσὴ Μαρία;
Ἡ ἐκκλησία χωρὶς ταυτότητες μελῶν κινδυνεύει. δὲν μπορεῖ νὰ προστατεύσῃ τὰ ἱερά της. κι ἔχει κάθε δικαίωμα νὰ βάλῃ στὴν αὐλή της φράχτη.
Ἂν πέντε μουσουλμάνοι Τοῦρκοι, ἑλληνομαθεῖς εὐπρεπεῖς καὶ σοβαροὶ μὲ κουστούμι καὶ γραβάτα, μποῦν σὲ μιὰ ἐκκλησία κι ἐκκλησιαστοῦν, δὲν θὰ τοὺς πῇ κανεὶς τίποτε. κι ἂν πλησιάσουν νὰ κοινωνήσουν, φυσικὰ ὁ παπᾶς θὰ τοὺς κοινωνήσῃ. ἐγὼ ὁ ἴδιος στὴ ζωή μου κοινώνησα πολλὲς φορὲς ὡς ἄγνωστος σὲ πολλοὺς ναοὺς πολλῶν πόλεων, καὶ οὐδέποτε παπᾶς ἀρνήθηκε νἀ μὲ κοινωνήσῃ. εὐτυχῶς δηλαδὴ ποὺ εἶμαι Χριστιανὸς ὀρθόδοξος βαπτισμένος καὶ χρισμένος.
Πρὶν ἀπὸ πέντε χρόνια ὁ μακαρίτης παπᾶς τοῦ Ὡραιοκάστρου Νικόλαος Φράγκος, καθὼς καθόμουν στὸ ἱερὸ τὴν ὥρα ποὺ αὐτὸς κοινωνοῦσε τοὺς Χριστιανούς, μπαίνει μέσα καὶ μοῦ λέει˙ «Ἔλα νὰ σοῦ δείξω κάποιον». σκύβω, βλέπω ἔξω, καὶ μοῦ δείχνει κάποιον λέγοντας˙ «Ἔβγα ἔξω καὶ ἀνάκρινέ τον· εἶναι, νομίζω, Ἀλβανὸς καὶ θέλει νὰ κοινωνήσῃ». πάω καὶ τὸν ἀνακρίνω. λεγόταν Ἐρνέστος. τοῦ λέω· «Ῥωμαιοκαθολικὸς εἶσαι;» «Ναί». «Καὶ γιατί ἔρχεσαι νὰ κοινωνήσῃς στὴν ἐκκλησία μας;» «Μᾶς ἐπιτρέπουν». «Ποιοί; οἱ δικοί σας;» «Ναί». «Ἡ δική μας ὅμως ἐκκλησία δὲν σᾶς κοινωνεῖ», τοῦ λέω. ἐνημέρωσα τὸν παπᾶ, καὶ δὲν τὸν κοινώνησε.
Πρὶν πολλὰ χρόνια στὴν Ἀθήνα μιὰ δημοσιογράφος, κυνικὴ καὶ βλάσφημη, ἐξωμολογήθηκε σὲ 30 ἐξομολόγους. ὅπως ἔγραφε ἡ ἴδια ἔπειτα, γελοιοποιώντας ἐξομολόγησι κι ἐξομολόγους, δὲν πίστευε στὴν ἐξομολόγησι, οὔτε σὲ θεό. «ἐξωμολογήθηκε» διάφορα φανταστικά της ἁμαρτήματα, βαρύτατα κι ἀνώμαλα, προσερχόταν μὲ διάφορες ἐνδυμασίες, ἀπὸ σεμνὲς μέχρι πολὺ ἄσεμνες, μερικοὺς ἐξομολόγους «τοὺς ῥίχτηκε λεκτικὰ καὶ κάπως διακριτικά» (ἡ φράσι δική της), ἄλλους «τοὺς κουνήθηκε κιόλας» (ἡ φράσι δική της), καὶ ὅλ’ αὐτὰ τὰ ἔκανε πειραματιζόμενη, γιὰ νὰ δῇ πῶς ἀντιδροῦν οἱ ἐξομολόγοι καὶ τί ἀπάντησι δίνουν κατὰ περίπτωσι. τοὺς μεταχειρίστηκε δηλαδὴ σὰν πειραματόζῳα καὶ τὴν ἐξομολόγησι σὰν πειραματικὸ ὑλικό. καὶ ἀσφαλῶς στὸ ῥεπορτάζ της μποροῦσε νὰ γράφῃ καὶ ψέμματα πολλὰ καὶ χοντρά.
Πάντως στὴ βάπτισι, στὸ χρῖσμα, καὶ στὸ γάμο μιὰ τέτοια ζαβολιὰ δὲν μπορεῖ νὰ γίνῃ. ἐπειδὴ σ’ αὐτὰ ὁ προσερχόμενος ἐμφανίζει «χαρτιὰ» καὶ πληρώνει. δικαίως πληρώνει βέβαια. διότι ἂν σ’ ἕνα γάμο Σάββατο βράδυ τὸ συμπεθεριὸ σκορπίση 30 χοῦφτες ῥύζι καὶ μερικὲς χοῦφτες ἀνθοπέταλα καὶ κουφέτα, ποὺ ὅταν συντριβοῦν κάτω ἀπὸ τακούνια, λερώνουν ἀπαίσια τὸ πάτωμα καὶ τὰ χαλιά, ὁ ναὸς τῶν 2.000 τετραγωνικῶν μέτρων πρέπει νὰ καθαριστῇ ἐπειγόντως —τὸ πρωῒ ἔχει ὄρθρο καὶ θεία λειτουργία— ἀπὸ εἰδικὸ νυχτερινὸ συνεργεῖο καθαρισμοῦ ἀμειβόμενο ὑπερωριακά, νὰ καθαριστῇ πάνω καὶ κάτω ἀπὸ τὰ χαλιὰ καὶ τὰ στρωσίδια του –τὰ ῥύζια τὰ βλέπω μέχρι κι ἐπάνω στὸν ἄμβωνα–, ἂν εἶναι χειμώνας, πρέπει κατὰ τὸ γάμο νὰ θερμανθῇ μὲ μισὸ βαρέλι πετρέλαιο, ἐπειδὴ ἔχει κυβισμὸ τετραωρόφου οἰκοδομῆς σὲ ἐμβαδὸν 2.000 τετραγωνικῶν καὶ ἡ θέρμανσι ἀνάβει ἀπὸ πέντε ὧρες πιὸ μπροστά, καὶ χειμῶνα-καλοκαίρι πρέπει γιὰ τὸ φωτισμὸ νὰ κάψῃ ῥεῦμα τόσο, ὅσο πληρώνεται στοὺς διμηνιαίους λογαριασμοὺς μιᾶς δεκαώροφης πολυκατοικίας. ὑπάρχουν δὲ καὶ ἄλλες δαπάνες. ἐκεῖνο ὅμως ποὺ θέλω κυρίως νὰ πῶ, εἶναι ὅτι ὑπάρχει κάποιος ἔλεγχος στὰ δαπανηρά. ἡ ἐξομολόγησι, ἡ θεία εὐχαριστία, κι ἐν μέρει τὸ εὐχέλαιο εἶναι ἐκτεθειμένα στὴ βεβήλωσι καὶ στὸ διασυρμό.
Γι’ αὐτὸ ἡ ἐκκλησία ἔχει δικαίωμα, ἂν θελήσῃ, νὰ σημάνῃ τὰ μέλη της μὲ μητρῷα καὶ ταυτότητες. δὲν ἔχει καμμιὰ ὑποχρέωσι νὰ μαθαίνῃ τὰ μέλη της ἀπὸ μιὰ ἰδιωτικὴ ἐπιχείρησι ἢ ἀπὸ ἕνα κράτος.
Ἐπίσης ἡ ἐκκλησία, τοὐλάχιστο ἔναντι τοῦ Κυρίου της, ἔχει δικαίωμα ν’ ἀποκρύβῃ τὰ μέλη της ἀπὸ ἕνα κράτος. διότι στὰ 200 κράτη τῆς γῆς ἀλλάζουν κυβερνήσεις καὶ καθεστῶτα κάθε λίγο, καὶ κάποια ἀπ’ αὐτὰ εἶναι ἐχθρικὰ πρὸς τοὺς Χριστιανούς, τῶν ὁποίων ἡ ζωὴ κινδυνεύει. ἐπὶ Διοκλητιανοῦ, ὁ ὁποῖος ὡς διώκτης τῶν Χριστιανῶν «χτένισε» ὅλους τοὺς ὑπηκόους του, γιὰ νὰ βρῇ καὶ νὰ σκοτώσῃ τοὺς Χριστιανούς, ἂν οἱ Χριστιανοὶ ἦταν δηλωμένοι ὡς Χριστιανοὶ σὲ κρατικὸ ἔγγραφο, μητρῷο ἢ ταυτότητα, ὁ διώκτης θὰ τοὺς εὕρισκε ὅλους σὲ μία μέρα, θὰ τοὺς σκότωνε, καὶ σήμερα, κατ’ ἄνθρωπον, δὲν θὰ ὑπῆρχε ἐκκλησία. μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο διέσωσε τότε ὁ Κύριος τὴν ἐκκλησία, μὲ τὸ νὰ μὴν εἶναι οἱ Χριστιανοὶ δηλωμένοι στὸ κράτος ὡς Χριστιανοί. τοὺς ἤξερε μόνο ἡ ἐκκλησία. οἱ πολιτικὲς ταυτότες τότε ἦταν ἴσες μὲ τὶς σημερινές, ἀλλὰ χάλκινες, καὶ λέγονταν privilegia.
Ἡ ἐκκλησία λοιπὸν δὲν ἔχει καμμιὰ ὑποχρέωσι νὰ φανερώνῃ τὰ μέλη της στὸ ἐγκόσμιο κράτος, κι ἔχει κάθε δικαίωμα νὰ σημαίνῃ γιὰ τὸν ἑαυτό της τὰ μέλη της μὲ δικές της ταυτότητες καὶ νὰ τὰ ἔχῃ γραμμένα σὲ δικά της μητρῷα (δίπτυχα). αὐτὰ τὰ δικαιώματα τὰ ἔχει καὶ μιὰ ποδοσφαιρικὴ ὁμάδα.
Ἡ προειρημένη κυνικὴ δημοσιογράφος καὶ κάθε τέτοιος δημοσιογράφος τῶν ἐφημερίδων ἢ τῆς τηλεοράσεως, ἐπειδὴ θὰ χάσῃ τὴν εὐκαιρία νὰ βλασφημῇ νὰ βεβηλώνῃ καὶ νὰ διασύρῃ τὴν ἐκκλησία, μὲ μιὰ καζούρα γιὰ τὴν ὁποία ἀκριβοπληρώνεται ἡ ἴδια, ἀσφαλῶς θὰ διαμαρτυρηθῇ γιὰ σκοταδισμὸ καὶ μεσαιωνικὲς μεθόδους τῆς ἐκκλησίας. ἂν αὐτὰ εἶναι σκοταδισμός, ἂς κρατήσῃ ἡ ἴδια τὸ φωταδισμό της ἢ τοῦ καναλιοῦ της, ὥστε νὰ μπαινοβγαίνῃ στὰ γραφεῖα καὶ στὰ στούντιο χωρὶς ταυτότητα.
Κωνσταντῖνος Σιαμάκης, φιλόλογος, δρ θεολογίας
«Μελέτες 3», Θεσσαλονίκη 2008
(http://www.philologus.gr)
