Σελίδα 1 από 1
῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Τετ 07 Ιαν 2009, 11:57:10
από Dionysios
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΜΗΝΕΙΩΝ
ΕΙΣ ΧΩΡΙΑ ΚΑΙ ΛΕΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΓΡΑΦΩΝ
ὑπὸ πατέρων τῆς ἐκκλησίας καὶ νεωτέρων θεολόγων
Α
ἀγγεῖον ἐλαίου (Ματθ 25,4)· ἡ καρδία (ἀλληγορικῶς)
ἄγγελος. ἄγγελος Κυρίου· ὁ Χριστός. ὁ μεγάλης βουλῆς ἄγγελος (᾿Ησαΐας θ' 6)· ὁ Χριστός.
ἁγιαστήριον· ἡ καρδία (ἀλληγορικῶς)
ἅγιον (᾿Ιησοῦς Ναυῆ f΄ 19)· ἀφιερωμένον, ἀφιέρωμα
ἀγκάθια καὶ τριβόλια· ὀργή, μνησικακία, αἰσχροὶ λογισμοί (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής).
ἀγρός (Ματθ 13,44)· ἡ καρδία (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής). κρυμμένος θησαυρὸς ἐν τῷ ἀγρῷ· οἱ θησαυροὶ τῆς γνώσεως καὶ τῆς σοφίας (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής). περιοχαὶ περιβάλλουσαι τὸν ἀγρόν· αἱ σωματικαὶ ἀνάγκαι (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής).
ᾅδης· ἡ καρδία (Μακάριος ὁ Αἱγύπτιος). πύλαι ᾅδου (Ματθ 16,18)· αἱ τῶν αἱρετικῶν θανατηφόροι γλῶσσαι (Ε΄ οἰκουμενικὴ σύνοδος).
ἀετός. ἀετοί (Ματθαῖον κδ΄ 28)· αἱ θεϊκαὶ καὶ ἄφθαρτοι σκέψεις (᾿Ησαΐας ὁ ἀναχωρητής).
ἀήρ. ἀὴρ τῆς διανοίας· ὁ χῶρος τῆς διανοίας (ἀββᾶς ῾Ησύχιος)
ἀκαθαρσία (Κολασ 3,5)· ἡ συγκατάθεσις (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής)
ἄκανθαι (Γέν 3,18)· τὰ ἀγκάθια τῶν παθῶν (Μάξιμος ὁ ὁμολογητής).
ἁμαρτία κατ' ἐνέργειαν· συγκατάθεσις πραγματοποιηθεῖσα, ἥτις γίνεται ἁμαρτία
ἀνάπαυσις (᾿Ησ 23,12)· κάθισμα, καρέκλα
ἀνήρ (Α΄ Κορ 13,11)· ὁ θεούμενος καὶ πάλιν εἰς φωτισμὸν εὑρισκόμενος
ἄπιστος· ὁ μὴ εἰσελθὼν εἰσέτι εἰς τὸ στάδιον τῆς καθάρσεως.
ἀριστερά· ἔλλειψις κόπων (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός).
ἀροτρόπους (Κριταὶ γ΄ 31)· ἀλετρόχειρον.
ἄρτος (Γένεσις 3,19)· ὁ ἄφθαρτος τῆς θεολογίας ἄρτος, ἡ κατὰ τὴν θεολογίαν ἀληθὴς μυσταγωγία (ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής)
ἄτομον. ἐν ἀτόμῳ (Α΄ Κορ. 15,51)· ἀποτόμως
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Κυρ 01 Φεβ 2009, 23:05:52
από Dionysios
Β
βάθος πατρικὸν· ἡ ἀνεξιχνίαστος οὐσία τῆς θείας οὐσίας.
Βαιθὴλ (ἢ Βεθὴλ)· οἶκος Θεοῦ (Γένεσις κη΄ 19, λε΄ 1, 3 καὶ ἑξῆς).
βασιλεία· ἡ πνευματικὴ γνῶσις (κατὰ Ματθαῖον f΄ 33, ἅγιος Νεῖλος)· τὸ ἅγιον Πνεῦμα [καὶ ὁ Υἱὸς] (κατὰ Ματθαῖον f΄ 10, ἅγιος Νεῖλος ὁ ἀσκητής)· βασιλεία τοῦ Θεοῦ· ἡ οὐράνιος εὐφροσύνη τοῦ ἁγίου Πνεύματος (κατὰ Λουκᾶν ιζ΄ 21, ἅγιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής).
βάσκανος· φθονερός, κακὸς (Παροιμίαι κγ΄ 6, ἑβραϊστὶ oin ro· κακὸν μάτι, βάσκανον καὶ φθονερὸν μάτι)
βδέλλα· ἡ ἀφροσύνη (Παροιμίαι κδ΄ 50 [μασοριτικὸν λ΄ 15], ᾿Ησαΐας ὁ ἀναχωρητής).
βοήθεια· τὸ παλαμάρι δι᾿ οὗ περιεζώννυον τὸ σκάφος τοῦ πλοίου ἐν τρικυμίαις (Πράξεις κζ΄ 17)
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Τετ 04 Μαρ 2009, 20:06:36
από Dionysios
Γ
γαζοφυλάκιον· τὸ θησαυροφυλάκιον τῆς σωτηρίας (κατὰ Μᾶρκον 12,42· Θεόγνωστος ὁ ἀσκητής).
γαυρίαμα· στάσις κροκοδείλου ἢ σκύλλου ὅταν γρύζῃ δεικνύων τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ (᾿Ιὼβ δ' 10, ἑβραϊστὶ shan).
γῆ· ἡ καρδία· ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου καθαρισθεῖσα διὰ τῆς πράξεως τῶν ἀρετῶν· τὸ σῶμα καὶ ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου (Γένεσις 3,17· Μάξιμος ὁ ὁμολογητής)· τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς (Κολασσαεῖς 3,5· Μάξιμος ὁ ὁμολογητής)· τὸ τῶν ἀνθρώπων πλῆθος ( Γένεσις 6,11· ᾿Ιωάννης χρυσόστομος).
γινώσκειν ἐκ μέρους· φωτισμός (᾿Ιωάννης ῾Ρωμανίδης).
γλῶσσα. γένη γλωσσῶν· προσευχαὶ καὶ ψαλμοὶ ἐν τῇ καρδίᾳ (᾿Ιωάννης ῾Ρωμανίδης).
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Σάβ 14 Μαρ 2009, 12:57:10
από Dionysios
Δ
δάκτυλος Θεοῦ· ἡ θεία ἐνέργεια τῆς ἐλλάμψεως (᾿Ιωάννης ὁ Σιναΐτης, τῆς Κλίμακος)
δεξιά· ὑπερβολὴ (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, ὁ ἀσκητής).
δικαιοσύνη· ἡ ἀρετὴ (κατὰ Ματθαῖον f΄ 33, Νεῖλος ὁ ἀσκητής)· δικαίωσις.
δικαιοῦσθαι· ἀπαλλάσσεσθαι, παύειν τοῦ πράττειν τι (πρὸς ῾Ρωμαίους f΄ 7, Γεώργιος Μεταλληνός).
δικαίωσις· φωτισμὸς ἐν τῇ καρδίᾳ (᾿Ιωάννης ῾Ρωμανίδης)
δοξάζεσθαι· θεοῦσθαι, θεωρεῖν ἢ θεᾶσθαι τὴν ἀποκάλυψιν (᾿Ιωάννης ῾Ρωμανίδης)
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Παρ 27 Μαρ 2009, 12:41:57
από Dionysios
Ε
ἐγκράτεια· ὅλαι αἱ ἀρεταὶ περιληπτικῶς, γενικὸν ὄνομα πασῶν τῶν ἀρετῶν (Διάδοχος Φωτικῆς)· ἡ ἀποχὴ ἀπὸ ὅλα τὰ πάθη (Θεόδωρος ᾿Εδέσσης).
ἐγκρατεύεσθαι· τὸ καλλιεργεῖν τὰς ἀρετὰς γενικῶς (Διάδοχος Φωτικῆς).
εἶδος· ὅρασις (Β΄ πρὸς Κορινθίους ε΄ 7).
εἴσοδος· ἡ εἴσοδος τῶν φαγητῶν (Ψαλμὸς ρκ΄ 8, ᾿Ηλίας ὁ ἔκδικος).
ἐκδικεῖν· ἀποδίδειν δικαιοσύνην (᾿Αποκάλυψις f΄ 10).
ἔλαιον· ἡ θεία χάρις.
ἐλεφάντινον· ἐλεφαντόδοντον (῏ᾼσμα ᾀσμάτων ε΄ 14).
ἐλέφας· ἐλεφαντόδοντον (᾿Ιεζεκιὴλ κζ΄ 6).
ἐλεῶν· ὁ ψυχοπονῶν (Παροιμίαι κβ΄ 2, ἑβραϊστὶ «καλὸ μάτι», εὐσπλαγχνικὸ μάτι, καλοματιάζω, ψυχοπονοματιάζω).
ἐννοεῖν. ὅταν ἐννοήσω τὸν θάνατον· μνήμη θανάτου (νεκρώσιμος ἀκολουθία, ἰδιόμελον ἤχου πλαγίου τοῦ δ΄).
ἔξοδος· ἡ ἔξοδος τῶν λόγων (Ψαλμὸς ρκ΄ 8, ᾿Ηλίας ὁ ἔκδικος).
ἐξοχὴ· κοπτερὰ προεξοχὴ πέτρας ὁμοίαζουσα μὲ ὀδόντα (᾿Ιὼβ λθ΄ 28).
ἐξωτερικὸν· θράσος (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός)
ἐπάνω· ὑπερβολὴ (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός)
ἐπιθυμία κακὴ· ἡ ψιλὴ τοῦ λογισμοῦ καὶ τῆς ἐπιθυμίας παραδοχὴ (Κολασσαεῖς γ΄ 5, Μάξιμος ὁ ὁμολογητής)
ἐπιφοραὶ ἑκούσιοι· αἱ διάφοροι δοκιμασίαι τοῦ βίου
ἐπόπται· αὐτόπται (Β΄ Πέτρου α΄ 16)
ἔργα· ὄχι αἱ πράξεις, ἀλλὰ ἔργα ὀφειλόμενα εἰς τὴν πίστιν ἢ τὴν ἀπιστίαν πρὸς τὸν Χριστὸν (πρὸς ῾Ρωμαίους β΄ 6, Μᾶρκος ὁ ἀσκητής).
ἔσω ἄνθρωπος· τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου, ἡ καρδία.
ἐσωτερικὸν· δειλία (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός).
ἐχθρός. ἐχθροὶ· τὰ πάθη (῾Ησαΐας ὁ ἀναχωρητής).
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Κυρ 07 Ιουν 2009, 19:43:06
από Dionysios
Ζ
ζώνη· ἡ ἐγκράτεια ἡνωμένη μὲ ταπείνωσιν καρδίας (κατὰ Λουκᾶν ιβ΄ 35, Θεόδωρος ᾿Εδέσσης)
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Κυρ 07 Ιουν 2009, 19:43:53
από Dionysios
Η
ἥλιος. ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης· ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστὸς (ὀρθόδοξος ὑμνολογία)
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Τρί 07 Ιούλ 2009, 09:39:55
από Dionysios
Θ
θάλασσα· ὁ βίος ἡμῶν.
Θαμμωζ· ὄνομα παλαιστινοῦ θεοῦ, τοῦ θεοῦ ῾Ηλίου, ἐξ οὗ καὶ τὸ ὄνομα τοῦ μηνὸς τοῦ περιέχοντος τὸ θερινὸν ἡλιοστάσιον, ἀντιστοιχοῦντος δὲ πρὸς τοὺς ἡμετέρους ᾿Ιούνιον-᾿Ιούλιον (᾿Ιεζεκιὴλ η΄ 14).
θειότης· αἱ θεῖαι ἰδιότητες (πρὸς ῾Ρωμαίους α΄ 20)
θεμέλιος (ἢ θεμέλιον ἢ θεμέλια)· τὰ καλὰ ἔργα· θεμέλιοι τῆς ἐκκλησίας· οἱ θεωθέντες ἀπόστολοι καὶ προφῆται.
Θεός· κατὰ τὸν ᾿ΙωάννηνΖηζιούλαν ὀρθοδόξως νοεῖται ὁ Πατὴρ καὶ ὄχι ἡ οὐσία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ· Θεὸς ᾿Αβραὰμ καὶ Θεὸς᾿Ισαὰκ καὶ Θεὸς ᾿Ιακὼβ· ὁ Χριστός.
θηρία· τὰ πάθη (Ψαλμὸς ργ΄ 22).
θησαυρὸς· τὸ ἅγιον Πνεῦμα (κατὰ Λουκᾶν f΄ 45)· κρυμμένος θησαυρὸς ἐν τῷ ἀγρῷ· οἱ θησαυροὶ τῆς γνώσεως καὶ τῆς σοφίας (κατὰ Ματθαῖον ιγ΄ 44).
θυρίδες· αἱ αἰσθήσεις.
θυσιαστήριον· ἡ καρδία.
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Σάβ 13 Μαρ 2010, 20:58:36
από Dionysios
Ι
ἰδιώτης· ὁ δι᾿ ὕδατος βαπτισθεὶς εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν ἐν καταστάσει καθάρσεως καὶ μὴ λαβὼν εἰσέτι τὸ ῞Αγιον Πνεῦμα προσευχόμενον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
ἱεράτευμα. βασίλειον ἱεράτευμα· γενικὴ ἱερωσύνη, τὰ χαρίσματα πνευματικῆς προκοπῆς τῶν πιστῶν ἐν τῇ θεώσει.
᾿Ιερουσαλήμ· ἡ προσοχὴ τοῦ νοῦ (Φιλόθεος ὁ Σιναΐτης).
ἱμάτιον· τὸ ἔργον τοῦ πιστοῦ (᾿Εκκλησιαστὴς θ΄ 8, Βαρσανούφιος ὁ μέγας).
ἱματισμὸς καὶ σκεύη· αἱ αἰσθήσεις (῎Εξοδος ια΄ 2, Εὐεργετινός).
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης
Re: ῾Ερμηνευτικές σημειώσεις
Δημοσιεύτηκε:
Δευτ 22 Μαρ 2010, 01:08:45
από Dionysios
Κ
καί· τότε (᾿Αποκάλυψις γ΄ 20).
καρδία· ὁ ἐντὸς ἡμῶν ἄνθρωπος.
κατακυριεύσατε τῆς γῆς· θέωσις (Γένεσις α΄ 28).
κάτω· ἀπόγνωσις (Πέτρος ὁ Δαμασκηνός).
κλῖμαξ ᾿Ιακώβ· ἡ θεοτόκος.
κόκκος σινάπεως· ὁ Κύριος (κατὰ Ματθαῖον ιζ΄ 20, Μάξιμος ὁ ὁμολογητής).
κομίζειν· ἀπολαύειν (Β΄ πρὸς Κορινθίους ε΄ 10)
κρύφιος· ἔμπιστος, στενὸς συνεργάτης (῾Ρω δ΄ 1).
Κύριος. Κύριος τῆς δόξης· ὁ Χριστός.
copyright 2000 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης