Ὀρθογραφικὲς παρατηρήσεις

[MTheodorakis]

Γιατί τὸ ῥῆμα ψάλλω ἀπαντᾶται μὲ ἕνα λάμδα στοὺς ψαλμούς:
θ’ 12, κθ’ 13, λβ’ 2-3, μf’ 7-8, ξε’ 2, ξζ’ 5 καὶ 34, ο’ 23, ψ. 97: 4-5, ρδ’ 2, ρλδ’ 3, ρμf’ 7;

[Dionysios]

Γιατί τὸ ῥῆμα ψάλλω ἀπαντᾶται μὲ ἕνα λάμδα στοὺς ψαλμούς:
θ’ 12, κθ’ 13, λβ’ 2-3, μf’ 7-8, ξε’ 2, ξζ’ 5 καὶ 34, ο’ 23, ψ. 97: 4-5, ρδ’ 2, ρλδ’ 3, ρμf’ 7;

Μιᾶς καὶ ὁ λόγος γιὰ ὀρθογραφικὲς παρατηρήσεις, πῆρα τὸ θάρρος καὶ διώρθωσα λίγο τὴν στίξι, διότι πρὶν ἦταν λάθος. δὲν μποροῦμε νὰ γράφουμε «θ’, 12, κθ’, 13, λβ’», καὶ νὰ περιμένουμε νὰ καταλάβῃ ὁ ἄλλος τί ἐννοοῦμε. ἐδῶ τὸ κόμμα ἀνάμεσα στὸ κεφάλαιο («θ΄») καὶ στὸ ἐδάφιο(«12») εἶναι τοὐλάχιστον περιττό, διότι δὲν ὑπάρχει περίπτωσι νὰ μπερδέψουμε ποιό εἶναι ποιό. τὴν στίξι στὶς βιβλικὲς καὶ σὲ ὅλες γενικὰ τὶς παραπομπὲς τὴν χρησιμοποιοῦμε μὲ τρόπο ποὺ νὰ μᾶς διευκολύνῃ, ὄχι νὰ μᾶς μπερδεύῃ. ἔχει σημασία καὶ ἂν τὰ κεφάλαια τὰ σημειώνουμε μὲ γράμματα ἢ μὲ ἀριθμούς. γι᾿ αὐτὸ στὴν μία περίπτωσι ἔχουμε «μf’ 7-8», ἐνῷ στὴν ἄλλη «97: 4-5» (γιὰ τὴν δεύτερη περίπτωσι ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι τρόποι στίξεως, ἐπὶ παραδείγματι «97, 4-5» ἢ «97 4-5» ἢ «97 4-5», ἀλλὰ ἐδῶ ἔδωσα ἕναν τύπο ποὺ νὰ ταιριάζῃ καὶ μὲ τὸ ὑπόλοιπο μήνυμα). Μοῦ κάνει ἐντύπωσι ὅτι ἐνίοτε κάποιοι χρησιμοποιοῦν πληθωριστικὰ κόμματα στὶς παραπομπές τους, παρ᾿ ὅτι ἀλλοῦ δὲν βάζουν κανένα ἀπολούτως κόμμα, ἐνῷ χρειάζεται, καὶ εἶναι δυνατὸν νὰ γράψουν γιὰ παράδειγμα «Μουσικὸν Μηνολόγιον Γεωργίου Σύρκα Δεκέμβριος 9η Δεκεμβρίου Εἰς τὸν Ὄρθρον Καθίσματα σελ. 137»(!) καὶ δὲν ξεχωρίζεις ποιός εἶναι ὁ τίτλος τοῦ βιβλίου, ποιός ὁ ὑπότιτλος, ποιός ὁ τίτλος τοῦ κεφαλαίου καὶ ποιός ὁ συγγραφεύς!

῞Οσο γιὰ τὴν καθ᾿ αὑτὸ ἐρώτησι, δὲν ξέρω πόσοι εἶναι δυνατὸν νὰ τὴν κατανοήσουν ἔτσι ὅπως εἶναι διατυπωμένη. προσωπικὰ δὲν πρόκειται νὰ καθίσω νὰ δῶ ὅλες αὐτὲς τὶς παραπομπές. θέλει χρόνο κάτι τέτοιο, ποὺ δὲν ὑπάρχει. ἂν μπορῇς, Μανόλη, γράψε κατ᾿ ἐπιλογὴν 2-3 στίχους ἀπὸ τὴν ἐρώτησί σου, ὥστε νὰ μὴν καθόμαστε νὰ ψάχνουμε! γιὰ νὰ μὴν πῶ ὅτι ἔχει σημασία καὶ σὲ ποιά ἔκδοσι τῆς Γραφῆς συνάντησες αὐτὸ τὸ λάθος. καὶ ἂν εἶναι ἀπὸ τὸ διαδίκτυο, ἔχω πεῖ καὶ παλαιότερα ὅτι

δυστυχῶς τὸ βιβλικὸ κείμενο ποὺ δημοσιεύεται στὶς ἐπίσημες ἢ ἰδιωτικὲς ὀρθόδοξες ἱστοσελίδες εἶναι ἀποκρουστικὸ καὶ ἀπαράδεκτο, γεμᾶτο λάθη καὶ ἀνορθογραφίες ἢ σὲ πολλὰ σημεῖα δὲν εἶναι τὸ αὐθεντικὸ ἐκκλησιαστικὸ κείμενο! ὁρμώμενος καὶ ἀπὸ αὐτὴν τὴν διαπίστωσι ἔγραψα στὸ προηγούμενο μήνυμά μου ὅτι «τὸ διαδίκτυο δὲν εἶναι ὁ κατάλληλος χῶρος γιὰ νὰ μάθωμε τὴν αὐθεντικὴ καὶ ἐπίσημη θέσι τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας· τοὐλάχιστον ὄχι πρὸς τὸ παρόν».

ἑπομένως δὲν πρέπει νὰ βασιζώμαστε στὸ διαδίκτυο γιὰ τὴν Βίβλο.

Θὰ θυμᾶσαι ἀσφαλῶς ὅτι παλαιότερα ἀσχολήθηκα πολὺ μὲ τοὺς ψαλμούς (κείμενο, ἐκδόσεις, μεταφράσεις καὶ λοιπά), καὶ δημοσιεύτηκε κιόλας μία σχετικὴ ἔκδοσι μὲ τὴν ἐπιμέλειά μου. συνάντησα τότε πολλὰ καὶ διάφορα προβλήματα στὰ κείμενα τῶν ψαλμῶν, ἀλλὰ δὲν θυμᾶμαι αὐτὸ ποὺ ἐπισημαίνεις. νομίζω ὅτι κάποια παραδείγματα θὰ μᾶς διευκολύνουν.

[MTheodorakis]

Ἀπὸ τὸ ψαλτήριον ἐκδ. Ἀποστολικῆς διακονίας σχήματος τσέπης ἄνευ χρονολογίας καὶ ἀπὸ τὸ διαδίκτυο:

«ψάλατε τῷ Κυρίῳ, τῷ κατοικοῦντι ἐν Σιών» (θ’ 12)

«ὅπως ἂν ψάλῃ σοι ἡ δόξα μου καὶ οὐ μὴ κατανυγῶ» (κθ’ 13)

«ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ ἐν κιθάρᾳ, ἐν ψαλτηρίῳ δεκαχόρδῳ ψάλατε αὐτῷ. ᾄσατε αὐτῷ ᾆσμα καινόν, καλῶς ψάλατε αὐτῷ ἐν ἀλαλαγμῷ» (λβ’ 2-3)

«ψάλατε τῷ Θεῷ ἡμῶν, ψάλατε, ψάλατε τῷ βασιλεῖ ἡμῶν, ψάλατε, ὅτι βασιλεὺς πάσης τῆς γῆς ὁ Θεός, ψάλατε συνετῶς» (μf’ 7-8)

«ψάλατε δὴ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. δότε δόξαν αἰνέσει αὐτοῦ» (ξε’ 2)

«ᾄσατε τῷ Θεῷ, ψάλατε τῷ ὀνόματι αὐτοῦ· ὁδοποιήσατε τῷ ἐπιβεβηκότι ἐπὶ δυσμῶν
... ψάλατε τῷ Θεῷ τῷ ἐπιβεβηκότι ἐπὶ τὸν οὐρανὸν τοῦ οὐρανοῦ κατὰ ἀνατολάς» (ξζ’ 5, 34)

«ἀγαλλιάσονται τὰ χείλη μου, ὅταν ψάλω σοι, καὶ ἡ ψυχή μου, ἣν ἐλυτρώσω» (ο’ 23)

«ἀλαλάξατε τῷ Θεῷ, πᾶσα ἡ γῆ, ᾄσατε καὶ ἀγαλλιᾶσθε καὶ ψάλατε· ψάλατε τῷ Κυρίῳ ἐν κιθάρᾳ» (97: 4, 5)

«ᾄσατε αὐτῷ καὶ ψάλατε αὐτῷ, διηγήσασθε πάντα τὰ θαυμάσια αὐτοῦ» (ρδ’ 2)

«αἰνεῖτε τὸν Κύριον, ὅτι ἀγαθὸς Κύριος· ψάλατε τῷ ὀνόματι αὐτοῦ, ὅτι καλόν» (ρλδ’ 3)

«ἐξάρξατε τῷ Κυρίῳ ἐν ἐξομολογήσει, ψάλατε τῷ Θεῷ ἡμῶν ἐν κιθάρᾳ» (ρμf’ 7)

[Dionysios]

Ἀπὸ τὸ ψαλτήριον ἐκδ. Ἀποστολικῆς διακονίας σχήματος τσέπης ἄνευ χρονολογίας καὶ ἀπὸ τὸ διαδίκτυο:

«ψάλατε τῷ Κυρίῳ, τῷ κατοικοῦντι ἐν Σιών» (θ’ 12)

«ὅπως ἂν ψάλῃ σοι ἡ δόξα μου καὶ οὐ μὴ κατανυγῶ» (κθ’ 13)

«ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ ἐν κιθάρᾳ, ἐν ψαλτηρίῳ δεκαχόρδῳ ψάλατε αὐτῷ. ᾄσατε αὐτῷ ᾆσμα καινόν, καλῶς ψάλατε αὐτῷ ἐν ἀλαλαγμῷ» (λβ’ 2-3)

«ψάλατε τῷ Θεῷ ἡμῶν, ψάλατε, ψάλατε τῷ βασιλεῖ ἡμῶν, ψάλατε, ὅτι βασιλεὺς πάσης τῆς γῆς ὁ Θεός, ψάλατε συνετῶς» (μf’ 7-8)

«ψάλατε δὴ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ. δότε δόξαν αἰνέσει αὐτοῦ» (ξε’ 2)

«ᾄσατε τῷ Θεῷ, ψάλατε τῷ ὀνόματι αὐτοῦ· ὁδοποιήσατε τῷ ἐπιβεβηκότι ἐπὶ δυσμῶν
... ψάλατε τῷ Θεῷ τῷ ἐπιβεβηκότι ἐπὶ τὸν οὐρανὸν τοῦ οὐρανοῦ κατὰ ἀνατολάς» (ξζ’ 5, 34)

«ἀγαλλιάσονται τὰ χείλη μου, ὅταν ψάλω σοι, καὶ ἡ ψυχή μου, ἣν ἐλυτρώσω» (ο’ 23)

«ἀλαλάξατε τῷ Θεῷ, πᾶσα ἡ γῆ, ᾄσατε καὶ ἀγαλλιᾶσθε καὶ ψάλατε· ψάλατε τῷ Κυρίῳ ἐν κιθάρᾳ» (97: 4, 5)

«ᾄσατε αὐτῷ καὶ ψάλατε αὐτῷ, διηγήσασθε πάντα τὰ θαυμάσια αὐτοῦ» (ρδ’ 2)

«αἰνεῖτε τὸν Κύριον, ὅτι ἀγαθὸς Κύριος· ψάλατε τῷ ὀνόματι αὐτοῦ, ὅτι καλόν» (ρλδ’ 3)

«ἐξάρξατε τῷ Κυρίῳ ἐν ἐξομολογήσει, ψάλατε τῷ Θεῷ ἡμῶν ἐν κιθάρᾳ» (ρμf’ 7)

Μανόλη, αὐτὲς οἱ περιπτώσεις ποὺ ἀναφέρεις εἶναι σωστές. εἶναι ὅλοι τύποι τοῦ ἀορίστου. μὲ δύο λ γράφονται μόνον ὁ ἐνεστὼς καὶ ὁ παρατατικός. τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ σὲ ἄλλα παρόμοια ῥήματα.