Στὴν ἐκπομπὴ δὲν ἐξέφρασα προσωπικὲς άντιρρήσεις οὔτε βεβαίως ἀντιρρήσεις γιὰ τὸ πρόσωπον τῆς ὑμνογράφου Κασσιανῆς. προσέφερα γνῶσιν καὶ ἐνημέρωσιν ἐπ᾿ αὐτῶν τῶν θεμάτων καὶ ἀκολουθῶ τὴν στάσιν ποὺ ὑποδεικνύει ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἀθωνίτης μέχρι νὰ ὁλοκληρωθῇ ἡ κανονικὴ καὶ νόμιμος ὁδὸς τῆς ἀναγνωρίσεως τῆς ἁγιότητος ἑνὸς προσώπου. [τέτοιες ὑποδείξεις] ὑπάρχουν διάσπαρτες στὰ ἁγιολογικὰ ἔργα τοῦ ὁσίου Νικοδήμου, ὅπως τὸ Νέον μαρτυρολόγιον, τὸ Νέον ἐκλόγιον καὶ ἄλλα, κυρίως στὶς εἰσαγωγές του. τὰ διδάχτηκα καὶ στὸ πανεπιστήμιο ἀπὸ τὸν καθηγητὴ Π. Β. Πάσχο στὸ μάθημα τῆς ἁγιολογίας. στὰ βιβλία του ὁ καθηγητὴς σίγουρα ἔχει καὶ πιὸ συγκεκριμένες παραπομπές.
Μάλιστα είς τὴν ἐκπομπὴν ἐτόνισα ὅλα ἐκεῖνα τὰ στοιχεῖα τοῦ βίου της (ὁμολογήτρια τῆς πίστεως, ὑπέστη διωγμὸν καὶ λοιπά), τὰ ὁποῖα συνήθως ἀγνοοῦν ὅσοι ὁμιλοῦν διὰ τὴν Κασσιανήν. καὶ ἐτόνισα ὅτι ὑπάρχουν ἀκόμη ἱκανὰ στοιχεῖα νὰ ἐρευνηθοῦν καὶ νὰ ἀναδειχθοῦν ἀπὸ τὴν σύγχρονον ἁγιολογίαν. ἱστορικὴν γνῶσιν καὶ θεολογίαν χρειάζεται ἡ ἐκκλησία διὰ τοὺς ἁγίους της καὶ ὄχι εὐσεβῆ μυθιστορήματα.
Εἶναι ἐπίσης γεγονὸς ὅτι ἡ λατρευτικὴ παράδοσις τῆς ἐκκλησίας μέχρι τὶς ἀρχὲς ἢ τὰ μέσα τοῦ περασμένου αἰῶνος μᾶς παραδίδει διὰ τὴν τιμὴν τῆς Κασσιανῆς ὅσα ἀνέφερα εἰς τὴν ἐκπομπήν. ποιοί ἐτόλμησαν νὰ διαφοροποιηθοῦν γιὰ πρώτην φορὰν ἀπὸ αὐτὴν τὴν παράδοσιν καὶ μὲ ποιές προϋποθέσεις δὲν γνωρίζω.
Διὰ τὰ ὑπόλοιπα ἁρμόδιος νὰ ἀπαντήσω δὲν εἶμαι ἐγὼ οὔτε καὶ γνωρίζω.
(4 & 5/9/2008)
copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης