symbole.gr

Σχετικῶς μὲ ἐρώτημα ποιό κοινωνικὸ ψάλλεται τὰ σάββατα.

14-05-08
Γιὰ τὸ σάββατον τῶν μυροφόρων τὸ κοινωνικὸν εἶναι «᾿Αγαλλιᾶσθε, δίκαιοι» (βλέπε Δίπτυχα 2008). καὶ τὸ «Σῶμα Χριστοῦ» δύναται ἀσφαλῶς νὰ λέγεται καθημερινῶς καθ᾿ ἅπασαν τὴν πασχάλιον περίοδον.

Στὶς γενικὲς τυπικὲς διατάξεις τῶν Διπτύχων τοῦ 2008 (σ. ν΄ καὶ νβ΄) καὶ στὴν «Συμβολὴ» τεῦχος 18 (σ. 18 καὶ 20) ἀναφέρω πότε τὸ σάββατον ἔχει κοινωνικὸν τὸ «᾿Αγαλλιᾶσθε» καὶ πότε τὸ «Μακάριοι». τὸ Τ.Μ.Ε. ἔχει ἐδῶ κάποια ἔλλειψι, ἀλλὰ τὸ πρᾶγμα διωρθώθηκε ἀπὸ αὐτὸ τοῦτο τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. στὸ ἐτήσιον ἡμερολόγιόν του τοῦ ἔτους 1998 στὴν σ. 38 (σάββατον πρὸ τῶν φώτων) ὁρίζει κοινωνικὸν «᾿Αγαλλιᾶσθε» καὶ εἰς τὴν ὑποσ. 5 ἐξηγεῖ· «Προτιμητέον τὸ παρὸν κοινωνικὸν ἀντὶ τοῦ ἑτέρου τῆς ἡμέρας τοῦ σαββάτου, ἐφόσον πρόκειται περὶ ἀκολουθίας ἑορτασίμου καὶ οὐχὶ νεκρωσίμου». καὶ στὸ ἡμερολόγιόν του τοῦ 2008 στὶς 12 ἰανουαρίου (σάββατον μεθέορτον μετὰ τὰ φῶτα) ἐπίσης σημειώνει «᾿Αγαλλιᾶσθε» (καὶ σὲ ἄλλες περιπτώσεις βέβαια). αὐτὸ νομίζω ὅτι δικαιώνει ἀπολύτως τὴν παρατήρησιν ὅτι ἐν σαββάτῳ δὲν ψάλλεται κοινωνικὸν «Μακάριοι» χωρὶς νὰ ψαλῇ οὔτε ἕνα νεκρώσιμον τροπάριον.

Κι ἐγὼ στὰ Δίπτυχα τοῦ 2008 σημειώνω συχνὰ ἐν σαββάτῳ τὸ «᾿Αγαλλιᾶσθε». ἁπλῶς ἀκολουθῶ τὴν ὑπόδειξιν τῆς πρωτοθρόνου μητρὸς ἐκκλησίας.

copyright 2008 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης

Βλέπε ἐπίσης καὶ τὸ θέμα Κοινωνικόν σαββάτου ἀναστασίμου περιόδου (viewtopic.php?f=145&t=202).

Σὲ μία πρόσφατο ἐπισήμανσι γιὰ τὸ ἴδιο θέμα τοῦ κοινωνικοῦ τοῦ σαββάτου, ἔγινε ἀναφορὰ εἰς τὰ εἰσαγωγικὰ τῶν Διπτύχων 2009 (σελ. να΄) γιὰ τὸ πότε ἐν Σαββάτῳ ψάλλεται κοινωνικὸν «᾿Αγαλλιᾶσθε, δίκαιοι» ἢ «Μακάριοι οὓς ἐξελέξω». καὶ ἐνσυνεχείᾳ ἐπισημαίνεται ὅτι ὄντως, π.χ. τὴν 3ην ἰανουαρίου 2009 (Σάββατον πρὸ τῶν Φώτων μὲ «Θεὸς Κύριος») τὰ Δίπτυχα ἔχουν κοινωνικὸν «᾿Αγαλλιᾶσθε», ἀλλὰ τὸ ΗΟΠ 2009 εἶχε «Μακάριοι».

᾿Απαντῶ ἐδῶ εἰς αὐτὴν τὴν καθυστερημένην ἀπορίαν περὶ τοῦ κοινωνικοῦ τοῦ σαββάτου, θεωρῶντας ὅτι ἡ ἐπισήμανσις δὲν ἀφορᾷ αὐτὸ καθ᾿ αὑτὸ τὸ κοινωνικὸν ἀλλὰ ἐντάσσεται εἰς τὴν αὐτὴν θεματολογίαν τῆς συμφωνίας ἢ διαφωνίας τῶν ἐτησίων τυπικῶν μεταξύ των.

Κατ᾿ ἀρχὰς τὸ θέμα αὐτὸ τὸ ἔχω ἤδη ἀπαντήσει ἀπὸ πέρυσι, τὸ δὲ σχετικὸν κείμενόν μου τὸ ἔχω δημοσιεύσει μόλις ἀνωτέρω viewtopic.php?f=194&t=192#p471

Εἰδικῶς τώρα διὰ τὸ 2009 δὲν θὰ κρίνω βέβαια ἐγὼ οὔτε κἂν θὰ σχολιάσω τὴν διάταξιν τοῦ Η.Ο.Π. διὰ τὸ σάββατον 3 ἰανουαρίου 2009 (κοινωνικὸν τὸ «Μακάριοι»). ἀναφέρω μόνον ὅτι τὸ ἴδιο τὸ Η.Ο.Π. τοῦ 2009 μίαν ἑβδομάδα μετὰ εἰς τὸ σάββατον 10 ἰανουαρίου ὁρίζει κοινωνικὸν τὸ «᾿Αγαλλιᾶσθε». σχετικῶς μὲ τὴν διάταξιν τῶν Διπτύχων ἐξηγῶ ἐδῶ ὅτι οἱ περιπτώσεις τῶν δύο σαββάτων 3 καὶ 10 ἰανουαρίου εἶναι κατὰ πάντα ὁμόλογες· τὸ ἕνα σὲ προεόρτιο περίοδο, τὸ ἄλλο σὲ μεθέορτο· στὶς 3 ἰανουαρίου ἀναγνώσματα τοῦ σαββάτου πρὸ τῶν Φώτων, στὶς 10 ἰανουαρίου ἀναγνώσματα τοῦ σαββάτου μετὰ τὰ Φῶτα. τὰ ὑπόλοιπα εἶναι εὐνόητα, ἐλπίζω.


copyright 2009 Διονύσιος Μπιλάλης ᾿Ανατολικιώτης