Θεοφάνεια - Φῶτα, προεόρτια, μεθέορτα

πλὴν κινητῶν ἑορτῶν
Κανόνες Δ. Συζήτησης
῾Η χρῆσις τοῦ δημοσιευομένου ὑλικοῦ καὶ τῶν συνημμένων ἀρχείων διέπεται ἀπὸ τοὺς παρακάτω ὅρους·
α) γιὰ τὰ πνευματικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1236
β) γιὰ τὰ ἐμπορικὰ δικαιώματα viewtopic.php?f=138&t=430&p=1237#p1237

Re: Θεοφάνεια - Φῶτα, προεόρτια, μεθέορτα

Δημοσίευσηαπό Dionysios » Σάβ 06 Ιαν 2018, 19:36:05

Αρτεμάς έγραψε:Βλέπω για αύριο Κυριακή 7 Ιανουαρίου ότι το Ημερολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου γράφει ότι είναι Κυριακή μετά τα Φώτα, ενώ το σωστό είναι ότι η επόμενη Κυριακή 14 Ιανουαρίου είναι η Κυριακή μετά τα Φώτα.


Χρόνια πολλὰ καὶ καλὴ χρονιά.

Δὲν εἶναι λάθος αὐτὸ ποὺ γράφει τὸ ἐτήσιο τυπικὸ στὴν ᾿Επετηρίδα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (ἐφεξῆς Ε.Ο.Π.). Ἴσως θὰ ἦταν καλλίτερα νὰ μὴ βιαζώμαστε νὰ κρίνουμε, ἂν δὲν ἐρευνήσουμε ἢ ἂν δὲν διασταυρώσουμε τὸ κάθε θέμα.

Μέχρι τὰ τέλη περίπου τοῦ 18ου αἰῶνος ἴσχυαν τὰ παλαιὰ κυριακοδρόμια-κανόνϊα γιὰ τὶς περικοπὲς τῶν Κυριακῶν. Αὐτὰ εἶχαν συνταχθῆ ἀκόμη παλαιότερα, σὲ ἐποχὲς ποὺ λέγονταν διπλὰ ἀναγνώσματα. Μὲ βάσι λοιπὸν ἐκεῖνες τὶς διατάξεις, ὅταν ἡ 7η ἰανουαρίου ἦταν Κυριακή, λέγονταν στὴν λειτουργία 2 ἀπόστολοι καὶ 2 εὐαγγέλια, τῆς Κυριακῆς μετὰ τὰ φῶτα καὶ τοῦ προδρόμου.

Τὰ πατριαρχικὰ τυπικὰ τοῦ 19ου αἰῶνος καθιέρωσαν μονὰ ἀναγνώσματα σὲ κάθε λειτουργία, κάτι ποὺ προφανῶς θὰ ἴσχυε ἀπὸ παλαιότερα στὸν πατριαρχικὸ ναό. Ἔτσι τὸ Τ.Μ.Ε. (Γεωργίου Βιολάκη, 1888) ὁρίζει γιὰ τὴν Κυριακὴ 7 ἰανουαρίου τὰ ἀναγνώσματα τοῦ προδρόμου μόνο καὶ γιὰ τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ 14 τοῦ μηνός, ποὺ εἶναι καὶ ἡ ἀπόδοσις τῆς ἑορτῆς, τὰ ἀναγνώσματα τῆς Κυριακῆς μετὰ τὰ Φῶτα.

Θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι φέτος δὲν ἔχουμε ἀκριβῶς Κυριακὴ μετὰ τὰ Φῶτα, ὅπως γίνεται σὲ ἄλλες χρονιές. ῾Η Κ. μετὰ τὰ Φῶτα ἔχει κανονικὰ 2 συγκεκριμένα ἑόρτια δοξαστικὰ στὸν ἑσπερινό (ἀπὸ τὴν λιτὴ τῆς 6ης ᾿Ιαν.), ἀλλὰ στοὺς αἴνους λέγεται τὸ ἐνδιάτακτο ἑωθινὸ δοξαστικό. ᾿Εφέτος σὲ καμμία ἀπὸ τὶς 2 κυριακὲς (7 καὶ 14 ᾿Ιαν.) δὲν λέμε αὐτὰ τὰ συγκεκριμένα 2 δοξαστικὰ ἐκ τῆς λιτῆς οὔτε στοὺς αἴνους ἑωθινὸ δοξαστικό· τὸ τελευταῖο ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὸ οἰκεῖο ἑόρτιο ἰδιόμελο.

Στὰ Δίπτυχα ἀκολουθοῦμε αὐτὸ ποὺ ἔγραφε καὶ ὁ ἀείμνηστος Γ. Μπεκατῶρος· σημειώνουμε ὡς Κυρ. μετὰ τὰ Φῶτα ὄχι τὴν 7η ᾿Ιαν. (ποὺ θὰ ἦταν κανονικὰ ἡ σειρά της), ἀλλὰ τὴν 14η, διότι τότε λέγονται τὰ ἀναγνώσματα τῆς συγκεκριμένης Κυριακῆς. Αὐτὸ γίνεται, διότι οἱ ἱερεῖς ἔχουν συνηθίσει —κακῶς, κάκιστα, κατ᾿ ἐμέ— νὰ κοιτάζουν στὸ Κανονάριον στὴν ἀρχὴ κάθε ἡμέρας, ἐκεῖ ποὺ σημειώνεται καὶ τὸ ἑορτολόγιον, ποιά Κυριακὴ εἶναι (π.χ. 6η Ματθαίου), καὶ νὰ βρίσκουν τὴν ἀνάλογη περικοπὴ στὸ Εὑαγγέλιον. ᾿Ενῷ κανονικὰ θὰ ἔπρεπε νὰ διαβάζουν λίγο παρακάτω, στὴν λειτουργία, γιὰ τὸ ποιά εἶναι τὰ ἀναγνώσματα· ὅπως κάνουν καὶ οἱ ψάλτες.

Δὲν εἶναι λάθος λοιπὸν αὐτὸ ποὺ ἀναγράφει τὸ Τυπικὸν τῆς Ε.Ο.Π., ἁπλῶς μπορεῖ κάποιος ἀπὸ ἄγνοια νὰ μπερδευθῇ καὶ νὰ διαβάσῃ αὔριο τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κυρ. μετὰ τὰ Φῶτα ἀντὶ γιὰ τὸ τῆς 7ης ᾿Ιανουαρίου. ᾿Επαναλαμβάνω ὅτι πρὸς ἀποφυγὴν αὐτῆς τῆς πιθανότητος στὰ Δίπτυχα σημειώνουμε ὡς Κυρ. μετὰ τὰ Φῶτα τὴν 14η ᾿Ιανουαρίου.

῾Ως πρὸς τὴν οὐσία τώρα τοῦ πράγματος, θὰ δῆτε ὅτι τὸ τυπικὸ καὶ τῶν δύο Κυριακῶν εἶναι τὸ ἴδιο καὶ στὰ Δίπτυχα καὶ στὴν Ε.Ο.Π.. ῾Ορίζουν τὰ ἴδια ἀκριβῶς ἀναγνώσματα γιὰ τὶς λειτουργίες αὐτῶν τῶν 2 ἡμερῶν. Οὐσιαστικὰ λοιπὸν δὲν ὑπάρχει κανένα λάθος καὶ καμμία διαφωνία. ῾Η διαφορὰ στὴν ὀνομασία τῶν Κυριακῶν εἶναι μία λεπτομέρεια, ποὺ δὲν ἐπηρεάζει καθόλου τὶς τυπικὲς διατάξεις.
Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης, http://www.symbole.gr
e-mail: symbole@mail.com — Skype: dionysios-anat
«γηράσκω ἀεί διορθούμενος», τρίτη 11/7/2000
Άβαταρ μέλους
Dionysios
 
Δημοσ.: 3950
Εγγραφη: Πέμ 11 Σεπ 2008, 21:30:05
Τοποθεσια: ᾿Αθῆναι

Προηγούμενη

Επιστροφή στην Δεσποτικές ἑορτές (τυπικόν)

Μελη σε συνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 2 επισκέπτες