Μεσονυκτικό Κυριακής των Βαΐων

[Ζέκας]

Εάν κατά το μεσονυκτικό της Κυριακής των Βαίων ακολουθηθεί η ακριβής τάξη των δεσποτικών εορτών που προβλέπει να αναγνωσθεί ολόκληρο το μεσονυκτικό και προ της απολύσεως να παρεμβληθούν τα ιδιόμελα της λιτής και να λεχθούν οι δεήσεις αυτής, το «Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται…» με ποιο εκ των δύο απολυτικίων της εορτής αντικαθίσταται;

[Dionysios]

Εάν κατά το μεσονυκτικό της Κυριακής των Βαίων ακολουθηθεί η ακριβής τάξη των δεσποτικών εορτών που προβλέπει να αναγνωσθεί ολόκληρο το μεσονυκτικό...

Ὄχι, δὲν εἶναι αὐτὴ ἡ ἀκριβὴς τάξις, εἶναι ἐσφαλμένο κάτι τέτοιο.

...το «Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται…» με ποιο εκ των δύο απολυτικίων της εορτής αντικαθίσταται;

Δὲν ὑπάρχει «Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται» στὸ μεσονυκτικὸν ὁποιασδήποτε κυριακῆς.

῾Η ἀκριβὴς τάξις τῶν δεσποτικῶν ἑορτῶν δὲν προβλέπει τέτοιο μεσονυκτικό.

Τὸ μεσονυκτικὸν τῆς κυριακῆς τῶν βαΐων κατὰ τὴν ἀκρίβειαν τῆς τάξεως τελεῖται ὅπως προβλέπεται ἀπὸ τὸ Τ.Μ.Ε. καὶ τὰ φετινὰ Δίπτυχα (σ. 112), ψάλλεται δὲ τὸ ἀπολυτίκιον ποὺ ἐπίσης ὁρίζουν τὸ Τ.Μ.Ε. καὶ τὰ Δίπτυχα «Συνταφέντες σοι διὰ τοῦ βαπτίσματος».

[Ζέκας]

Διάβασα τα περί της συγκεκριμένης τάξεως στην υποσ. 176 του Συστήματος Τυπικού.
Μήπως κατάλαβα κάτι λάθος;

[Dionysios]

Διάβασα τα περί της συγκεκριμένης τάξεως στην υποσ. 176 του Συστήματος Τυπικού.
Μήπως κατάλαβα κάτι λάθος;

Στὴν ἀρχὴ ὅταν διάβασα γιὰ πρώτην φορὰ καὶ βιαστικὰ τὴν ὑποσημείωσι αὐτή, νόμισα κι ἐγὼ τὸ ἴδιο πρᾶγμα, ἀλλὰ μὲ μία δευτέρα καὶ προσεκτικωτέρα ἀνάγνωσι κατάλαβα καλλίτερα.

Εἰς τὸ ῾Ωρολόγιον (λειτουργικὸν βιβλίον) ὑπάρχουν τρεῖς τύποι μεσονυκτικοῦ κατὰ σειράν· α) τὸ καθ᾿ ἡμέραν (διὰ τὶς καθημερινὲς ἀπὸ δευτέρας ἕως παρασκευῆς), β) τοῦ σαββάτου, καὶ γ) τῆς κυριακῆς. τὸ μεσονυκτικὸν τῆς κυριακῆς διαφέρει αἰσθητὰ ἀπὸ τοὺς δύο πρώτους τύπους καὶ μεταξὺ ἄλλων εἰς αὐτὸ δὲν ὑπάρχει τὸ «᾿Ιδοὺ ὁ νυμφίος». ἑπομένως ἡ ὑποσημείωσις 176 τοῦ Συστήματος Τυπικοῦ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀναφέρεται εἰς τὶς ἑορτὲς οἱ ὁποῖες τυγχάνουν ἐν κυριακῇ, διότι οὐδέποτε ἐν κυριακῇ τελεῖται τὸ καθ᾿ ἡμέραν μεσονυκτικόν· ἡ ὑποσημείωσις αὐτὴ προφανῶς ἀναφέρεται εἰς τὶς ἑορτὲς οἱ ὁποῖες τυγχάνουν ἐν καθημερινῇ καὶ μάλιστα ἀκριβέστερα εἰς ἐκεῖνες γιὰ τὶς ὁποῖες δὲν προβλέπεται ἀγρυπνία.

Κατὰ τὴν ἀκριβῆ τάξιν·
α) εἰς τὶς ἐνορίες τηροῦνται οἱ διατάξεις τοῦ Τ.Μ.Ε. καὶ τῶν Διπτύχων,
β) εἰς τὰ μοναστήρια κατὰ τὶς δεσποτικὲς ἑορτὲς τελεῖται ἀγρυπνία, ἄρα δὲν λέγεται μεσονυκτικόν.

[Dionysios]

Συμπληρώνω στὰ παραπάνω ὅτι, σὲ μεγάλη δεσποτικὴ ἑορτή, ἀκόμη κι ἂν δὲν γίνῃ ἀγρυπνία στὰ μοναστήρια, πάλι οὐδέποτε λέγεται τὸ καθ' ἡμέραν μεσονυκτικόν, ἀλλὰ ἡ ἀντὶ μεσονυκτικοῦ εἰδικὴ ἐκείνη ἀκολουθία, ἡ ὁποία ἄλλοτε καλεῖται μεσονυκτικὸν τῆς Κυριακῆς καὶ ἄλλοτε μεσονυκτικὸν τῶν δεσποτικῶν ἑορτῶν. Στὴν πραγματικότητα πρόκειται γιὰ τὴν ἴδια ἀκολουθία σὲ 2 παραλλαγές, καὶ εἶναι ἡ ἀρχαία μοναστηριακὴ παννυχίς, ἡ ὁποία εἶναι κάπως διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν ἀκόμη ἀρχαιότερη "παννυχίδα τοῦ ᾀσματικοῦ" τυπικοῦ, ἂν καὶ ἡ μοναστηριακὴ προέρχεται ἀπὸ τὴν "ᾀσματική".