ΕΠΙΛΟΓΕΣ
7. Χριστιανικοὶ τομεῖς ῞Αγιοι τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας ῾Η μητέρα τοῦ Χριστοῦ σύμφωνα μὲ τὶς αὐθεντικὲς πηγές Ἡ κλεισμένη πύλη

 

(ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ — Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟ)

 

 

15. Ἡ κλεισμένη πύλη

 

῾Ο προφήτης Ἰεζεκιὴλ σὲ ἕνα προφητικὸ ὅραμα ποὺ εἶδε καὶ περιγράφει ἀναφέρεται σὲ μία πύλη, ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ μπῇ καὶ θὰ βγῇ μόνον ὁ Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ἐνῷ γιὰ ὅλους τοὺς ὑπόλοιπους αὐτὴ ἡ πύλη θὰ παραμείνῃ κλειστὴ καὶ κλειδωμένη καὶ ἑπτασφράγιστη.

Καὶ ἐπέστρεψέ με κατὰ τὴν ὁδὸν τῆς πύλης τῶν ἁγίων τῆς ἐξωτέρας τῆς βλεπούσης κατὰ ἀνατολάς, καὶ αὕτη ἦν κεκλεισμένη. καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται, καὶ οὐδεὶς μὴ διέλθῃ δι᾿ αὐτῆς, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς Ἰσραὴλ εἰσελεύσεται δι᾿ αὐτῆς, καὶ ἔσται κεκλεισμένη· διότι ὁ ἡγού­μενος, οὗτος καθήσεται ἐν αὐτῇ τοῦ φαγεῖν ἄρτον ἐναντίον Κυρίου. κατὰ τὴν ὁδὸν αἰλὰμ τῆς πύλης εἰσελεύσεται καὶ κατὰ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἐξελεύσεται. (Ἰεζεκιὴλ 44:1-3.)

«Κατόπιν μὲ ἔστρεψε πάλι πρὸς τὸν δρόμο ποὺ ὡδηγοῦσε στὴν ἐξωτερικὴ πύλη τῶν ἁγίων (= στὴν πύλη τοῦ πρώτου ἱεροῦ χώρου τοῦ ναοῦ), ἡ ὁποία βρίσκεται ἀνατολικά, καὶ αὐτὴ ἦταν κλειστή. Καὶ ὁ Κύριος μοῦ εἶπε· Αὐτὴ ἡ πύλη θὰ παραμείνῃ κλειστή, καὶ δὲν θὰ ἀνοιχτῇ, καὶ κανεὶς δὲν θὰ περάσῃ ἀπὸ αὐτήν, διότι ὁ Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ θὰ εἰσέλθῃ δι' αὐτῆς, καὶ θὰ παραμείνῃ καὶ πάλι κλεισμένη. Διότι ὁ ἡγεμόνας αὐτὸς θὰ καθίσῃ στὸ σημεῖο ἐκεῖνο τῆς πύλης καὶ θὰ φάῃ τὸν ἄρτο του ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Θὰ μπῇ ἀπὸ τὴν εἴσοδο τῆς στοᾶς αὐτῆς τῆς πύλης καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο δρόμο πάλι θὰ βγῇ».

Τὸ παρὸν ὅραμα τοῦ Ἰεζεκιὴλ γιὰ τὴν κατὰ ἀνατολὰς κεκλεισμένην πύλην θεωρεῖται ἐπίσης προεικόνισι τῆς παρθενικῆς μήτρας, ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ περάσῃ μόνον ὁ Μεσσίας, ἀλλὰ ἡ πύλη θὰ παραμείνῃ γιὰ πάντα κλειδωμένη, σὰν νὰ μὴν ἄνοιξε ποτέ. Εἶναι φανερὴ ἡ σύνδεσι αὐτῆς τῆς περιγραφῆς μὲ τὴν ἀειπαρθενία τῆς θεοτόκου Μαρίας, ἡ ὁποία σύμφωνα μὲ τὸ θεοτοκίον τοῦ ἀναστασίμου ἀπολυτικίου τοῦ βαρέος ἤχου ὑπῆρξε ἡ πρὸ τόκου παρθένος καὶ ἐν τόκῳ παρθένος καὶ μετὰ τόκον πάλιν οὖσα παρθένος[1].

῾Ο Βυζαντινὸς λόγιος ᾿Ιωάννης Ζωναρᾶς ἑρμηνεύοντας τὸν στίχο Τῆς παρθένου γὰρ τὴν κεκλεισμένην πύλην σαφῶς διοδεύει Κύριος (ἀπὸ κάποιον ὕμνο τῆς ᾿Εκκλησίας), γράφει τὰ ἑξῆς διαφωτιστικά[2].

«Αὐτὸ προέρχεται ἀπὸ τὴν προφητεία τοῦ ᾿Ιεζεκιήλ· κλεισμένη πύλη ὀνομάζεται ἡ παρθένος Θεοτόκος, ἡ ὁποία ποτὲ δὲν ἔχασε τὴν παρθενία της· καὶ καθὼς πέρασε μέσα ἀπὸ αὐτὴν ὁ Κύριος, τὴν διετήρησε κλεισμένη. Τὸ σαφῶς χρησιμοποιεῖται ἀντὶ τοῦ “προφανῶς”· δηλαδὴ κατὰ ἀλήθεια καὶ ὄχι κατὰ φαντασία. Γυμνὸς ἐν εἰσόδῳ καὶ σαρκο­φόρος ὤφθη Θεὸς ἐν ἐξόδῳ· αὐτὸ λέγεται γιὰ ἐκείνους ποὺ ἰσχυρί­ζονται ὅτι ὁ Κύριος ἔφερε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ τὸ σῶμά του καὶ ὅτι δὲν τὸ ἔλαβε ἀπὸ τὴν παρθένο· ἢ καὶ γιὰ τὸν Νεστόριο ποὺ ἰσχυριζόταν ὅτι ὄχι ὁ Θεὸς ἀλλὰ ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος μπῆκε στὴν μήτρα τῆς Θεομήτορος. Καὶ μένει ἡ πύλη κεκλεισμένη· καὶ μετὰ τὴν γέννησι τοῦ Κυρίου δὲν ἔμεινε καμμία φθορὰ ἢ μείωσι στὴν ἴδια τὴν παρθένο, καθὼς κάποιοι εἶπαν βλασφήμως».

 



[1] Παρακλητική, ἔκδοσις «᾿Αποστολικῆς Διακονίας», ἦχος βαρύς, τῷ σαββάτῳ ἑσπέρας.

[2] Περιοδικὸ «῾Ο Ἄθως», ἐν Ἀθήναις 1920. ᾿Εδῶ ἡ ἑρμηνεία τοῦ Ζωναρᾶ δίνεται σὲ μετάφρασι.