8. ᾿Εκκλησιαστικὴ μουσική — ἱστορία, θεωρία, μελοποιήσεις Ἱστορία, θεωρία καὶ πρᾶξις ᾿Αφιέρωσις 2011· Γεώργιος Βιολάκης (1820-1911) ᾿Αρχαϊκὲς διατάξεις τοῦ Τ.Μ.Ε.

PostHeaderIcon ᾿Αρχαϊκὲς διατάξεις τοῦ Τ.Μ.Ε.

 

 

ΑΡΧΑΪΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ Τ.Μ.Ε.

 

    – «Καινῆς Δευτέρας» (σ. 4 ὑπ. 2).

    – «ἡ ἁγία ἡμῶν ἐκκλησία... ἐν τοῖς ἀρχαίοις χρόνοις πάντως ἔψαλλε τοὺς ψαλμούς» (σ. 6).

    – «τὰ Σάββατα καθ’ ἃ οὐ τυγχάνει ἑορτὴ ἐπισήμου ἁγίου, ἀντὶ τοῦ Θεὸς Κύριος ψάλλεται τὸ Ἀλληλούια» (σ. 18).

    – «Τὸ ψαλτήριον κατὰ τὴν ἀρχαίαν τυπικὴν διάταξιν στιχολογεῖται πρὸ τῶν καθισμάτων ἑκάστης στιχολογίας... Στιχολογοῦνται δὲ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν ἀνὰ δύο καθίσματα τοῦ ψαλτηρίου, καὶ τῇ Μ. Τεσσαρακοστῇ ἀνὰ τρία» (σ. 19).

    – «Κατὰ τὴν ἀρχαίαν τυπικὴν διάταξιν, εἰς τοὺς ἐν τῷ ὄρθρῳ κανόνας... προεψάλλοντο στίχοι ἐκ τῶν ἐννέα ᾠδῶν» (σ. 21-22).

    – «Ἐν ταῖς ἀποδόσεσι... τῶν... θεομητορικῶν προηγεῖται τὸ Μεγαλύνει καὶ ἕπεται ἡ θ΄ μετὰ τῶν μεγαλυναρίων αὐτῆς, ἂν συμπέσωσιν ἐν Κυριακῇ» (σ. 25).

    – Μετὰ τὴν διακαινήσιμον ἐπανέρχεται τὸ Δι’ εὐχῶν... (σ. 41).

    – «...ψάλλεται ἡ ὑπακοὴ τοῦ ἦχου» (σ. 54).

    – Ὁ εἱρμὸς στὴν ἀρχὴ τοῦ α΄ κανόνος δὲν παραλείπεται (σ. 55).

    – «Εἴπωμεν πάντες ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς... μετὰ τῶν κατηχουμένων, τοῦ ἱερέως ἐκφωνοῦντος ἑκάστοτε τὴν ὡρισμένην ἐκφώνησιν» (σ. 60).

    – Στὶς μεγάλες ὧρες: «ὁ διάκονος Σοφία. Ὀρθοί» (σ. 120).

    – Κατὰ τὴν μεγάλη παράκληση ἀντί τῶν μεγαλυναρίων ψάλλονται τὰ ἐξαποστειλάρια (σ. 298), ἐνῷ πρὶν ἀπὸ τὸ Δι᾿ εὐχῶν δὲν λέγεται τίποτα (σ. 297).

    – Κυριακὴ ὀρθοδοξίας: «Δόξα, Καὶ νῦν, Οἱ ἐξ ἀσεβείας εἰς εὐσέβειαν προβάντες» (σ. 336).

    – Τῶν ἀρτίων ᾠδῶν «ἄρχεται ὁ β΄ χορός» (σ. 297, 347, 356, 405).

    – Τῶν ἀρτίων ἀντιφώνων «ἄρχεται ὁ β’ χορός» ( σσ. 359, 404).

    – Λείπει τὸ «Ἀληθῶς ἀνέστη ὁ Κύριος» (σ. 371).

    – Λείπει ἡ κατανυκτικὴ εὐχὴ τοῦ ἀποδείπνου τῆς διακαινησίμου (σ. 371).

    – Δευτέρα τῆς διακαινησίμου: «Σαρκὶ ὑπνώσας (δὶς κατὰ τὸ ἀρχαῖον τυπικόν)» (σ. 373).

    – «Κακῶς τινες τῶν ἱερέων κατὰ τὰ τελευταῖα ἔτη... μετὰ τὴν δευτέραν εἴσοδον κρατοῦντες τὰ ἅγια μνημονεύουσι» (σ. 432 ὑπ. 2).

 

Μανόλης Θεοδωράκης

Χανιὰ Κρήτης

 

(δημοσίευσις 31/12/2010)