8. ᾿Εκκλησιαστικὴ μουσική — ἱστορία, θεωρία, μελοποιήσεις Ἱστορία, θεωρία καὶ πρᾶξις ᾿Αφιέρωσις 2011· Γεώργιος Βιολάκης (1820-1911) ᾿Αφιέρωσις τοῦ ἔτους 2011

PostHeaderIcon ᾿Αφιέρωσις τοῦ ἔτους 2011

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΟΛΑΚΗΣ

πρωτοψάλτης τῆς μεγάλης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας

 

    Μὲ τὶς δυνατότητες ποὺ δίνει ἡ σύγχρονη τεχνολογία καὶ κυρίως χάρις στὸ διαδίκτυον, μέσῳ τῆς ἱ­στο­σελίδος τῆς «Συμβολῆς», τὸ ἔτος 2011 ἀφιερώνεται στὸν Γεώργιο Βιο­λάκη, πρωτοψάλτη τῆς μεγάλης τοῦ Χρι­στοῦ ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ ἔργο του, μὲ τὴν προσωπικότητά του, μὲ τὴν μουσική του ἱκανότητα, μὲ τὶς συγγραφές του, μὲ κάθε τρόπο καὶ κάθε μέσο σὲ ὅλη του τὴν ζωὴ ἀφιε­ρώθηκε, ἢ καλλίτερα ἐκδαπανήθηκε, στὴν διακονία τῆς ἐκκλησίας ὡς πρω­τοψάλτης, ὡς τυπικάρης, ὡς με­λο­ποιός, ὡς μουσικοδιδάσκαλος.  εἶναι ὁ ἄν­θρωπος ὁ ὁποῖος μὲ τὸ ἦθός του καὶ τὴν διδασκαλία του σφράγισε μιὰ ὁλόκληρη ἐποχὴ καὶ στάθηκε ὁ ἀγω­γός, ὁ καταλύτης θὰ λέγαμε, μέσῳ τοῦ ὁποίου ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ ἔ­φτασε μέχρι τὴν ἐποχή μας.  ἔζησε στὸ μεθόριον τοῦ 19ου καὶ τοῦ 20οῦ αἰ­ῶνος, ἀντάξιος συνεχιστὴς λαμπρῶν δια­­νοιῶν στὴν ἐκκλησιαστική μας μουσική, ἔγκυρος καὶ σοφὸς καθο­δη­γη­τὴς τῶν ἑπομένων ψαλτικῶν γενεῶν.

    Παρὰ τὸ μέγεθος τῆς προσωπικότητός του, ποὺ ἀναγνωριζόταν ἀκό­μη καὶ ἀπὸ ξένους μουσικολόγους, ὁ Γεώργιος Βιολάκης εἶχε ἕνα ...ἐλάτ­τω­μα, ποὺ στοὺς σημερινοὺς ἀνθρώπους εἶναι σπάνιο, καὶ ὅσο περνάει ὁ καιρὸς σπα­νί­ζει ὅλο καὶ περισσότερο· ἦταν ἄνθρωπος τῶν ἀληθινῶν ἔργων καὶ ὄχι τῶν ἐπίπλαστων ἐντυ­πώ­σεων, ἄνθρωπος τῶν πράξεων καὶ ὄχι τῶν λόγων, ἄν­θρω­πος τῆς συνεχοῦς μαθητείας καὶ ὄχι τῆς διδασκούσης δοκη­σισοφίας, ἄνθρωπος τῆς οὐσίας καὶ ὄχι τῶν θεατρινισμῶν.  δυστυχῶς σή­με­ρα τὸ πρόσωπό του καὶ τὸ ἔργο του ἢ εἶναι τελείως λησμονημένα γιὰ τοὺς περισσοτέρους ἢ εἶναι οἰκτρὰ παρεξηγημένα καὶ διαστρεβλωμένα ἀπὸ τοὺς λίγους ἐκείνους ποὺ θὰ περίμενε κανεὶς νὰ ἀναδείξουν τὴν προσφορά του.  ἀρκεῖ μόνο νὰ ἐπισημανθῇ ὅτι, ἐνῷ σὲ ὅλη τὴν ἑλληνόφωνη (καὶ ὄχι μόνον) ὀρθοδοξία τὸ ἰσχῦον λειτουργικὸ τυπικὸ εἶναι αὐτὸ ποὺ ὁ ἴδιος διώρθωσε, ἐπιμελήθηκε, συνέγραψε καὶ ἐξέδωκε τὸ 1888 καὶ ἐνῷ τὸ 2011 συμπλη­ρώ­νονται ἀκριβῶς 100 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμησί του, ἐντούτοις δὲν βρέ­θηκε κάποια αὐτοκέφαλη ἐκκλησία οὔτε κάποια ἄλλη ἐκκλησιαστικὴ ἀρχή, ἔστω ἕνα μο­ναστῆρι ἢ μία ἐ­νο­ρία, οὔτε κάποιος ψαλτικὸς σύλλογος νὰ ἀφιε­ρώ­σουν στὸν Γέωργιο Βιολάκη ἕνα ἡμερολόγιον τοῦ 2011 ἢ μία σειρὰ δημο­σι­εύ­σεων ἢ μία σειρὰ ἐκπομπῶν!

    Ἔτσι λοιπὸν γιὰ τὴν διαδικτυακὴ σελίδα τῆς «Συμβολῆς»

τὸ ἔτος 2011 ἀνακηρύσσεται

ἔτος Γεωργίου Βιολάκη

μὲ ἀφορμὴ τὴν συμπλήρωσι 100 χρόνων ἀπὸ τὴν κοίμησί του

 

    Στὰ πλαίσια αὐτοῦ τοῦ ἀφιερώματος θὰ ἐπιδιώξουμε νὰ παρου­σιά­σου­με κάποιες πτυχὲς ἀπὸ τὸ ἔργο καὶ τὴν προσφορὰ τοῦ τιμωμένου πρω­το­ψάλτου μὲ τοὺς ἑξῆς τρόπους·

– σύντομο βιογραφικὸ σημείωμα τοῦ Γεωργίου Βιολάκη,

– ἀποσπάσματα ἀπὸ διαλέξεις καὶ εἰσηγήσεις γιὰ τὸ πρόσωπό του,

– ἀποσπάσματα ῥαδιοφωνικῶν ἐκπομπῶν μὲ ἀναφορὲς καὶ σχόλια στὸ ἔργο του,

– παρουσίασι κάποιων μελοποιήσεών του μὲ σπάνιες ἢ ἄγνωστες ἠχο­γρα­φήσεις,

– ἐπιλογὲς ἀπὸ τὶς μουσικὲς ἐργασίες καὶ ἐκδόσεις του,

– ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ τυπικό του,

– σχόλια, ἐργασίες καὶ ἐμβαθύνσεις σὲ ἰδιαίτερα σημεῖα τοῦ τυπικοῦ του.

 

    Ἂν κάποιοι ἀπὸ τὰ μέλη καὶ τοὺς ἀναγνῶστες τοῦ παρόντος διαδι­κτυ­ακοῦ χώρου θέλουν νὰ συμμετάσχουν στὸ ἀφιέρωμα γιὰ τὸν Γεώργιο Βιολάκη, μποροῦν νὰ ἐπικοινωνήσουν στὴν διεύθυνσι ἠλεκτρονικῆς ἀλλη­λο­γραφίας This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it ὅπου μποροῦν νὰ στείλουν καὶ τὰ κείμενα ἢ τὶς ἐργασίες τους, προκειμένου νὰ δημοσιευθοῦν στὴν ἱστοσελίδα.

 

Διονύσιος ᾿Ανατολικιώτης

       31/12/2010