Μουσικολογικά ἀνάλεκτα 49. Γιὰ τὸ μάθημα «Τὸν τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμον»
49. Γιὰ τὸ μάθημα
«Τὸν τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμον»
Διονυσίου Ἀνατολικιώτου
δρος φιλοσοφικῆς σχολῆς Ἀθηνῶν,
μουσικολόγου - τυπικολόγου
symbole@mail.com
49. Τῇ ε΄ Ἰουλίου, πρὸς τὸν ἅγιον Ἀθανάσιον τὸν ἐν τῷ Ἄθῳ, μέλος Ἰωάννου λαμπαδαρίου (καὶ μετέπειτα πρωτοψάλτου), ἦχος πλ. δ΄, Μαθηματάριον (ἔτους 1851), σ. 521.
Τὸν τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμον ἅπαντες εὐφημήσωμεν,
τὸν ἐν τῷ Ἄθῳ ἀνδρικῶς καὶ γενναίως ἀσκήσαντα,
ὃς καὶ τὴν ποίμνην συνήγαγε ταύτην
καὶ οἶκον Κυρίῳ ἀνήγειρε πόθῳ
καὶ τῇ μητρὶ τοῦ Θεοῦ ἀνέθετο ἅπαντας·
ἣ καὶ πρεσβεύει ὑπὲρ ἡμῶν
τῶν ἐν πίστει τελούντων τὴν μνήμην αὐτοῦ.
Στὸ παρὸν μάθημα καὶ συγκεκριμένα στὸν στίχο «καὶ τῇ μητρὶ τοῦ Θεοῦ ἀνέθετο ἅπαντας» ἡ λέξι «ἅπαντας» ὑπάρχει στὶς παλαιότερες ἐκδόσεις τῶν μηναίων πρὸ τῆς διορθώσεως τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ (περὶ τὸ 1843), ἀλλὰ καὶ ὕστερα ἀπὸ αὐτὴν στὰ μουσικὰ κείμενα τοῦ ὕμνου. Τὸ νόημα τοῦ ποιήματος εὐοδοῦται καλλίτερα μὲ τὴν γραφὴ «ἀνέθετο ἅπαντας» (δηλαδὴ καὶ τὴν ποίμνη τῶν μοναστῶν ποὺ συγκέντρωσε καὶ τὸν «οἶκο»-ναὸ ποὺ ἀνοικοδόμησε), ὁπότε ἐδῶ ἡ παρέμβασι τοῦ διορθωτοῦ ἱερομονάχου Βαρθολομαίου, ποὺ ἀφαίρεσε τὴν λέξι ἅπαντας, δὲν φαίνεται δικαιολογημένη.
Δημοσίευσι 11/11/2017 (στὴν ἱστοσελίδα τῆς Συμβολῆς)